Skłudzewo

Pierwsza wzmianka o wsi Sklodzaw pochodzi z 1409 r. W latach 1423–1424 był to majątek rycerski należący do Bartolda i Pietrasza podległy administracyjnie prokuratorii bierzgłowskiej. W 1594 r., na drodze zamiany, Walerian Bystram przekazał wieś miastu Toruniowi. Na przestrzeni XIX w. właścicielami majątku skłudzewskiego byli, m.in. Freitag, Luttwitz, Salomon oraz Martin Mendelsohn.

Miejscowość położona jest na widokowej skarpie pradoliny Wisły, w połowie drogi między Toruniem a Bydgoszczą. Na jej terenie znajduje się zespół pałacowo-parkowy z XIX w., z neogotyckim dworem wybudowanym dla Augusta Brauera z Bremy. We wschodniej części parku (pomnikowe dęby, platany, klony; rośnie tu również ostnica Jana) znajduje się cmentarz rodzinny Brauerów. W pałacyku od 1989r. mieści się siedziba Fundacji Piękniejszego Świata, mającej na celu edukację plastyczną dzieci i młodzieży. Przez wieś biegnie turystyczny szlak rowerowy Toruń-Bydgoszcz.

Ostromecko we wsi znajduje się okazały zespół pałacowo-parkowy należący do rodziny Schönborn, a od 1890 do 1945 roku do rodziny von Alvensleben. W skład zespołu wchodzą: barokowy pałac (Pałac Stary, niem. Altes Schloss) zbudowany ok. roku 1730 w stylu saskiego rokoka na wysokiej skarpie nad Wisłą z inicjatywy wojewody pomorskiego Pawła Michała Mostowskiego w miejscu dawnego dworu rodziny Dorpowskich. Pałac klasycystyczny (Pałac Nowy, niem. Neues Schloss) zbudowany w 1849 roku, zaprojektowany prawdopodobnie przez Karla Friedricha Schinkla na zlecenie Jakuba Martina Schönborna. W roku 1912 do pałacu dobudowano neobarokowe skrzydło z salą balową oraz ogrodowe tarasy. Po 1945 r. w pałacu zlokalizowano szkołę i internat dla niesłyszących dzieci, co przyczyniło się do znacznej dewastacji obiektu. Pałace otoczone są 40-hektarowym parkiem krajobrazowym w stylu angielskim (dęby, graby, modrzewie i kasztanowce), zaprojektowanym przez pruskiego ogrodnika królewskiego Petera Josepha Lennégo (współtwórcę m.in. ogrodów Sanssouci w Poczdamie). Park rozciąga się na osi pałacu Schönbornów aż po ukryte w zieleni mauzoleum grobowe właścicieli z 1878 roku. U stóp Pałacu Mostowskich znajduje się ponadto ogród włoski w stylu renesansowym - jedyny w województwie i jeden z nielicznych w Polsce. Na wzniesieniu obok zespołu pałacowego znajduje się przebudowany w latach 1763-1764 kościół pw. św. Mikołaja, Stanisława i Jana Chrzciciela z XIV wieku, z barokową wieżą.

Strzyżawa – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Dąbrowa Chełmińska. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Na terenie wsi zlokalizowany jest nieczynny cmentarz ewangelicki.

 

                                                               Materiał opracował Zdzisław Grabowski.