Młyniec - Od XVI wieku wieś należała do toruńskich benedyktynek. W 1611, za rządów ksieni Magdaleny Mortęskiej wzniesiono tu kaplicę. Jeszcze w 1. połowie XVII wieku wieś została zakupiona przez jezuitów, którzy w 1750 roku wznieśli zachowany do dzisiaj drewniany kościół. Świątynia jest wzniesiona na malowniczym, wysokim brzegu rzeki Drwęcy, w konstrukcji zrębowej, z wieżą. Prezbiterium zamknięto ścianą prostą, a nad zakrystią wznosi się pięterko z dawną lożą (kościół od 1773 do 1950 funkcjonował jako prywatna kaplica). Wyjątkowy na tych ziemiach jest zachowany jednolity rokokowy wystrój wnętrza o sarmackim charakterze pochodzący z czasów budowy kościoła. Należą do niego między innymi: rokokowy ołtarz główny z około 1750 roku, z rzeźbami św. św. Franciszka Ksawerego i Ildefonsa, z obrazem Św. Ignacego Loyoli i zasuwą ze św. Ignacym zwyciężającym szatana, ołtarze boczne, w tym jeden z rzeźbami Indian (nawiązanie do działalności misyjnej św. Franciszka Ksawerego). Prospekt organowy z parapetem, zdobiony dekoracją snycerską i malarską, ambona z malowanym zapieckiem, dwa malowane epitafia jezuitów toruńskich z 2. połowy XVIII wieku. Prace malarskie, w tym polichromie ścian wykonał w 1763 lokalny malarz Krzysztof Chamski.

Krupka - Została wymieniona w 1667 roku jako Krupka Mϋhle, przynależna do parafii w Wielkiej Łące. W 1706 roku młyn był własnością królewską w starostwie kowalewskim. W 1756 r. wojewoda chełmiński i starosta kowaleski Zygmunt Kretkowski wyraził zgodę na wydzierżawienie młyna Krupka. W 1790 roku młyn stanowił domenę króla pruskiego. Od 1866 roku wchodził w skład majątku Wielka Łąka należącego do Julii Działowskiej. Działowska w 1885 r. sprzedała młyn Łucji Gajewskiej - właścicielce majątku w Piątkowie kolo Kowalewa Pomorskiego. Kolejnymi właścicielami osady młyńskiej byli: Władysław Gajewski oraz Felicja Gajewska. Od 1963 roku młyn został własnością Skarbu Państwa Polskiego i funkcjonował do 1979 roku.

Gronowo -Wieś w ciągu swojego istnienia wielokrotnie zmieniała właścicieli: w 1407 wzmiankowana jako własność komturstwa toruńskiego, od 1520 w posiadaniu rady miejskiej Torunia. Z Gronowem związany jest przedstawiciel znanego rodu Kostków, herbu Dąbrowa, bowiem w 1525 r. Zygmunt I nadaje młyn Franciszkowi Estkenowi z Torunia. W 1553 r. Hans Estken sprzedaje młyn Stanisławowi Kostce, s. Jakuba i Anny Rokosównej. W roku 1570 młyn w Gronowie stanowi własność królewską w dzierżawie Jana Strobanda, administracyjnie położony jest w powiecie michałowskim, parafii Wielka Łąka. Obecnie młyn i osada młyńska nie istnieją. Wieś Gronowo w 1570 jest królewszczyzną, w XVIII wieku stanowi majątek szlachecki. W 1798 roku właścicielem Gronowa został Samuel Wolff, a następnie książę W.W. Puzyna.

Zabytki

Gotycki kościół św. Mikołaja z 1. połowy XIV w. z późnorenesansową wieżą dostawioną w 1 połowie XVII w. Wewnątrz barokowy ołtarz główny i chrzcielnica oraz późnogotycka rzeźba Marii z Dzieciątkiem z 1. ćwierci XVI w.

Zespół pałacowy Wolffów z pałacem z początku XX w. i parkiem z przełomu XIX i XX w.

Cmentarz rodowy z okrągła kaplicą-mauzoleum rodziny Wolffów z 1860 r.

Dawny cmentarz katolicki z końca XIX w.

                                                                                           Relację przygotował Zdzisław Grabowski.