Lubicz - Okolice wsi były zamieszkane w starożytności (odnaleziono cmentarzysko z grobami skrzynkowymi).

W 1. połowie XIII w. Lubicz stanowił gród warowny książąt mazowieckich, później należał do krzyżackiego komturstwa toruńskiego; znajdował się tu warowny młyn (ok. 1292 r.) i folwark. Po wojnie trzynastoletniej przeszedł pod własność miasta Torunia, wchodząc w skład jego patrymonium jako duży miejski ośrodek przemysłowy, który największą rolę odgrywał w XVIII w. W Lubiczu działały wtedy: młyn zbożowy, tartak, kuźnia miedzi, folusz oraz papiernia. W okresie zaborów wieś została podzielona – część prawobrzeżna znalazła się w zaborze pruskim, a część lewobrzeżna w zaborze rosyjskim. Stan taki utrzymywał się do 1919, gdy obie części wsi znalazły się w Polsce, z tym że aż do 1938 roku leżały one w różnych województwach. Do dzisiaj wieś dzieli się na Lubicz Dolny (prawobrzeżny, siedziba władz gminy) i Lubicz Górny. Ze względu na odrębną historię, istnienie odrębnych sołectw, uznaje się, iż są dwie wsie.

Zabytki

cmentarz ewangelicki z nagrobkami z końca XIX – pocz. XX w. (w dużej części zniszczony), kaplica neogotycka z XIX w., domy drewniane i murowane z końca XIX i pocz. XX w.; w Lubiczu Górnym częściowo zabudowa o charakterze małomiasteczkowym

Lampusz - peryferyjna część Lubicza. Pierwotnie osada była więc częścią Kaszczorka, dopiero po 1945 r. została przyłączona do Lubicza.

Kaszczorek  - zlokalizowany jest w południowo-wschodniej części miasta, od północy graniczy ze Skarpą, od wschodu z gminą Lubicz, z południa z rzeką Drwęcą, zaś od zachodu z Winnicą i rzeką Wisłą. Wieś Kaszczorek była wzmiankowana w 1242, kiedy stanowiła ona część dóbr biskupów kujawskich. Przed 1263, zanim przenieśli się oni do Torunia, zostali tu osadzeni dominikanie, po nich przybył tu zakon begardów, którzy w 1321 zostali przeniesieni inne miejsce. W 1509 r. wieś przechodzi na własność rady miejskiej Torunia. Do Torunia Kaszczorek przyłączono w 1976. Od lat 90. XX wieku jest miejscem intensywnego rozwoju zabudowy jednorodzinnej.

Zabytki

gotycki Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, rzeka Drwęca z rezerwatem ichtiologicznym, ruiny zamku zbudowanego przez Kazimierza Wielkiego, stalowo-drewniany most, który łączy Kaszczorek ze Złotorią, drewniane chaty.

 

                                                                   Materiał opracował: Zdzisław Grabowski.