|
Sobota 05.07.2025r.
Wycieczka z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK".
W dniu 5 lipca 2025 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 8.45 na platformie przesiadkowej MZK linii 111, przy al. Solidarności, skąd o godz. 8.57 wyjadą autobusem do Brzeźna (kierunek Gronowo). Trasa wyprawy będzie wiodła z Brzeźna, przez Brzezinko, Młyniec Pierwszy, jez. Józefowo, Mierzynek, do Lubicza Górnego. Długość przejścia pieszego wyniesie około 18 km. W programie kapiel nad jeziorem. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Hanna Czech.
Brzezinko – Wieś wzmiankowana w 1242 roku jako uposażenie szpitala Św. Ducha w Toruniu. W 1415 roku przeszła w posiadanie klasztoru benedyktynek w Toruniu pozostając w ich rękach do sekularyzacji. W 1551 roku majątek Brzezinko posiadał 18 łanów powierzchni. W 1602 roku Brzezinko było folwarkiem szpitalnym benedyktynek toruńskich. Do Benedyktynek należał do 1772 roku, czyli do I rozbioru. W latach 1772-1849 folwark był królewszczyzną, w 1773 roku obejmował 14 włók ziemi oraz 1 włokę lasu brzozowego i posiadał 129 mieszkańców. W latach 1776-1786 do Brzezinka przybyli pierwsi koloniści z Prus. W 1903 roku majątek o powierzchni 376 ha wraz z częścią Młyńca i Łęgi należał do Franza Kűhne. W kolejnych latach 1912 – 1919 majątek należał kdo królewskiego urzędnika Gustava Weinschencka. Od 1920 roku majątek stanowił własność Skarbu Państwa Polskiego. Pomorski Urząd Wojewódzki – Wydział Dóbr Państwowych wydzierżawił domenę państwową Brzezinko o powierzchni 376 ha, w latach 1921 – 1933 Gustavowi Weinschenck.
Środa 09.07.2025r.
Wycieczka piesza z cyklu „60 + z PTTK".
W dniu 9 lipca br. Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00 przed dworcem PKP Toruń Miasto. Temat wycieczki „Benedyktynki w Toruniu”. Długość przejścia ok. 5 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Teresa Karasiewicz.
Kościół św. Ducha – wraz z klasztorem powstał w 1 połowie XIV w. z inicjatywy Benedyktynek. W 1311 r. nastąpiło założenie klasztoru przy kościele i szpitalu św. Ducha w Toruniu z inicjatywy Krzyżaków. W 1346 r. wielki mistrz Henryk Dusemer zezwolił mniszkom na budowę bramy miejskiej przy klasztorze, spichrza oraz na założenie ogrodów. Zespół kościelno-klasztorny znajdował się w południowo-zachodnim narożniku Starego Miasta Torunia i był usytuowany równolegle do Wisły. W 1599 r. ksieni Zofia Dulska wymieniła teren pod klasztorem zwany Żabińcem (była tam winnica), gdzie niegdyś był młyn wodny. W 1655 r. Szwedzi zrujnowali klasztor i szpital św. Ducha, mniszki udały się do Chełmży. W 1657 r. król szwedzki nakazał Benedyktynkom powrót do Torunia, gdzie zostały umieszczone w klasztorze Dominikanów, w którym przebywały przez 3 lata. Zespół kościelno-klasztorny usytuowany był w miejscu dawnych Koszar Racławickich i zbiorników gazowych, pomiędzy ulicami: Flisaczą, Ducha Świętego i Bulwarem Filadelfijskim.
Kościół św. Krzyża – Kościół i klasztor zbudowano około 1311 r., po spaleniu poprzedniego kościoła. Znajdował się w bliskim sąsiedztwie kościoła św. Wawrzyńca na Przedmieściu Chełmińskim. Wiadomości historyczne o kościele są znikome, a w dodatku często mylone z sąsiednim kościołem św. Wawrzyńca. Był to niewielki kościół gotycki, wzniesiony wraz z klasztorem przez Benedyktynki, które przeniosły się tutaj w 1327 r. z klasztoru przy kościele św. Ducha na Rybakach. W 1391 r. kiedy uległ spaleniu kościół i klasztor św. Krzyża, wówczas część Benedyktynek znalazła schronienie u Cysterek przy kościele św. Jakuba, inne zaś udały się do Szynwałdu. W 1410 r. nowo odbudowany kościół i klasztor św. Krzyża, który konsekrował biskup chełmiński Arnold Stapil, ponownie zasiedliły Benedyktynki. Po spaleniu kościoła św. Krzyża w 1414 r. podczas wojny krzyżacko – polskiej, Benedyktynki w 1415 r. za zgodą wielkiego mistrza krzyżackiego Michała Kűchmeister powróciły do klasztoru św. Ducha. Dokładną lokalizację kościoła znamy dzięki przypadkowemu odkryciu pozostałości fundamentów podczas wykopów pod ciepłociąg w 1 połowie lat 80. XX wieku. Na fundamentach kościoła i klasztoru przy al. Solidarności, usytuowany jest salonik prasowy oraz przystanki MZK.
Sobota 12.07.2025r.
Wycieczka z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK".
W dniu 12 lipca 2025 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 7:25 na dworcu kolejowym PKP Toruń Główny, skąd o godz. 7:38 wyjadą pociągiem do Przyłubia. Trasa wyprawy będzie wiodła z Przyłubia, przez Szwedzką Górę, Trzciankę, Leśniczówkę Rudy, źródliska, z zakończeniem w Solcu Kujawskim. Długość przejścia pieszego wyniesie około 25 km. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Marek Ruciński.
Rudy - W 1701 roku starosta solecki Michał Słoniewski wydzierżawił klucz solecki wraz z Rudnym Młynem Adamowi Wróblewskiemu. W 1846 roku była to wieś rządowa z 8 dymami i 65 mieszkańcami. Kupiec Meyer z Solca w 1899 roku sprzedał swój folwark w Rudach o obszarze 310 morgów, który wcześniej 2 tygodnie nabył za sumę 75.000 marek. Sprzedał majątek za 87.000 marek p. Wolskiemu. W 1920 roku właścicielem dóbr rycerskich Rudy był W. Petsch, a w latach 1926 - 1933 majątek o powierzchni 350 ha stanowił własność był Józefa Temlera. Po II wojnie zarządcą majątku był Wacław Błędzki. Ciekawostki krajoznawcze: Dwór zbudowany został około 1910 r., a przebudowany w 1924 r. Budynek parterowy z mansardowym dachem; Park dworski o powierzchni ca 2 ha z XIX wieku; Zabudowa gospodarcza i folwarczna z XIX i XX wieku oraz Obelisk upamiętniający p. Zielonackich – właścicieli majątku Rudy zamordowanych przez Niemców w listopadzie 1939 r.
Środa 16.07.2025r.
Wycieczka piesza z cyklu „60 + z PTTK".
W dniu 16 lipca br. Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00 na pętli tramwajowej MZK. Temat wycieczki „Ciekawostki Bielaw”. Długość przejścia ok. 5 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Grzegorz Karasiewicz.
Bielawy – Na tym terenie w okresie XVII wieku znajdowały się pastwiska miasta Torunia. Około połowy XVIII wieku został założony miejski folwark, który w 1792 roku dzierżawiony był przez Carla Untermanna. Nieco później od 1866 roku majątek kupił Carl Seligmann. W 1872 roku majątek Bielawy nabył Stanisław Hebanowski za 64.000 talarów i był jego właścicielem do 1879 roku. Na przełomie wieków właścicielem był Christian Sand, który posiadał również karczmę, z której czerpał dochody. Ostatnią właścicielką majątku od 1921 roku była księżna Maria Sułkowska. Z dawnego majątku pozostał murowany dwór z 2 połowy XIX wieku, mocno przebudowany oraz otaczający go park dworski. Park założono w końcu XVIII wieku. Pierwotnie był jednym z elementów zespołu dworsko – parkowego, którego pozostałością jest także dwór oraz teren dawnych ogrodów użytkowych. Park z ogrodami rozciąga się na płaskim terenie o wydłużonym kształcie. Łączna powierzchnia założenia wynosi ok. 4,5 ha.
Sobota 19.07.2025r.
Wycieczka z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK".
W dniu 19 lipca 2025 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 7.30 na dworcu kolejowym PKP Toruń Wschodni, skąd o godz. 7.41 wyjadą pociągiem do Ostrowitego. Jest to następna stacja kolejowa za Jabłonowem Pomorskim. Trasa wyprawy będzie wiodła turystycznym szlakiem pieszym w kolorze niebieskim z Ostrowitego, wzdłuż jezior: Głowińskiego, Mieliwo, Sosno, Tabuła -Łąki, Wysokie i Niskie Brodno, do Brodnicy. Długość przejścia pieszego wyniesie około 29 km. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Jacek Orłowski.
Mieliwo (jezioro) – o powierzchni 81 ha i maksymalnej głębokości 9 m. Ciekawostki krajoznawcze: Rezerwat został utworzony w 1958 roku na północno – zachodnim brzegu jeziora Mieliwo o powierzchni 11,73 ha. Ochronie podlega fragment lasu grądowego bukowo – grabowego z okazami dębów i sosen. Na pniach tych ostatnich są jeszcze widoczne ślady po żywicowaniu tzw. sposobem amerykańskim. W runie leśnym turysta może znaleźć rośliny objęte całkowitą ochroną gatunkową: wawrzynek wilczełyko, gnieźnik leśny oraz lilię złotogłów.
Głowińskie (jezioro) o powierzchni 130 ha i maksymalnej głębokości 18 m. Posiada silnie rozwiniętą linię brzegową. Ciekawostki krajoznawcze: w średniowieczu w 1222 roku istniała wieś Glovino identyfikowana z Głowinem – zaginioną wsią, którą w tym czasie przekazał książę Konrad Mazowiecki – biskupowi pruskiemu Chrystianowi. Przedtem pod koniec XII wieku należała do komesa mazowieckiego Żyrona. W okresie panowania krzyżackiego w latach 1423 – 1424 majątek rycerski leżał w komturstwie radzyńskim. Przy południowo – wschodnim brzegu jeziora, przy skrzyżowaniu dróg leśnych stoi XIX wieczny kamienny drogowskaz, wskazujący kierunek m.in. do miejscowości: Koń, Górale i Osetno.
Środa 23.07.2025r.
Wycieczka piesza z cyklu „60 + z PTTK".
W dniu 23 lipca br. Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00 na przystanku MZK (ul. Zdrojowa/Włocławska – na żądanie) w Czerniewicach. Celem wycieczki będzie przejście odcinka szlaku turystycznego pieszego im. Stanisława Noakowskiego. Długość przejścia ok. 5 km. Wycieczkę poprowadzą przodownicy turystyki pieszej PTTK Teresa i Grzegorz Karasiewicz.
Mieszkańcy naszego pięknego i starego grodu pewnie nie raz, zastanawiali się nad kolorowymi znakami umieszczonymi na zabytkowych budowlach, drzewach, głazach czy słupach trakcji energetycznej. Ten system znaków – tworzy szlak turystyczny nazywany w zależności od barwy – szlakiem żółtym, zielonym, czerwonym, niebieskim lub czarnym. Znakowane szlaki turystyczne ułatwiają turystom uprawiającym turystykę kwalifikowaną (wysiłek fizyczny + wartości poznawcze + rekreacja) dotarcie do ciekawych miejscowości, obiektów zabytkowych, rezerwatów i pomników przyrody lub miejsc często przez ludzi zapomnianych a znanych pod nazwą obiektów krajoznawczych. Szlak czerwony im. Stanisława Noakowskiego rozpoczyna się przy Biurze Turystycznym PTTK na pl. Rapackiego 2 i przebiega na trasie o długości 41 km. Szlak prowadzi m.in. przez Rudak, Czerniewice, Brzozę, Otłoczyn, Wołuszewo, Ciechocinek i Raciążek. Szlak kończy się w Nieszawie przy pl. Kazimierza Jagiellończyka. Szlak powstał w 1971 roku i jest najstarszym szlakiem turystycznym, administrowanym przez Oddział Miejski PTTK im. M. Sydowa w Toruniu. Oznakowanie szlaku zostanie w br. całkowicie odnowione.
Sobota 26.07.2025r.
Wycieczka z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK".
W dniu 26 lipca 2025 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 9.35 na dworcu autobusowym, przy ul. Dąbrowskiego, skąd o godz. 9.45 wyjadą autobusem do Pigży (kierunek Łubianka). Trasa wyprawy będzie wiodła turystycznym szlakiem pieszym w kolorze zielonym z Pigży, przez Leszcz, Zamek Bierzgłowski, Olek, Barbarkę i Fort VII, do Szosy Chełmińskiej. Długość przejścia pieszego wyniesie około 21 km. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Wiesław Zieliński.
Zamek Bierzgłowski – wieś wzmiankowana w 1242 roku jako gród krzyżacki. Według Steinbrechta został zbudowany w miejscu pruskiego grodu należącego do rycerza Pipina, zdobytego przez krzyżaków w 1232 roku. W latach 1386-1416 wymieniany jako folwark komturstwa bierzgłowskiego. Ciekawostki krajoznawcze: zamek krzyżacki murowany, który został wzniesiony w latach 1263-70 w miejscu umocnień drewnianych. Wokół zamku w latach 1260-83 toczyły się liczne walki związane z powstaniem Prusów. W roku 1271 jeden z oddziałów pod władzą Dziwana oblegał zamek. Podczas oblężenia wódz został raniony śmiertelnie przez komtura Arnolda Kropfa strzałą z kuszy. Po bitwie pod Grunwaldem zamek na krótko zajęty przez wojska polskie, aby po I Pokoju Toruńskim od 1411 do 1454 roku pozostać w rękach krzyżaków. Późniejsze dzieje zamku związane są z jego właścicielami i tak od 1466 roku od 1520 roku zamek znajdował się w rękach króla polskiego, od 1520 roku do połowy XVIII wieku należał do miasta Torunia, aby w XIX wieku znaleźć się w rękach prywatnych. Zamek był plądrowany przez wojska szwedzkie, saskie, rosyjskie oraz polskie w połowie XVIII i XIX wieku. W 1929 roku zamek zostaje wydzierżawiony przez bpa chełmińskiego Stanisława Wojciecha Okoniewskiego, który w 1933 roku kupił go na potrzeby diecezji. W 1936 roku w obecności prymasa Augustyna Hlonda, wojewody Władysława Raczkiewicza, generałów Bortnowskiego i Thomee oraz prezydenta Torunia Leona Raszei dokonano uroczystego otwarcia w zamku Domu Rekolekcyjnego. Od 1945 roku do 1992 roku zamek mieścił Zakład Opieki Społecznej. Zamek krzyżacki składał się z zamku głównego wzniesionego na planie czworoboku z dwoma prostopadłymi do siebie skrzydłami pd. i zach. oraz z przedzamcza. Skrzydło zach. Mieściło refektarz i kapitularz a pd. dom mieszkalny komtura i rycerzy zakonnych. Stronę pn. i wsch. Zamykał mur obwodowy, który w 2/3 zbudowany był z głazów narzutowych a w wyższych partiach z cegły. Od pd. brama wjazdowa z przedzamcza z portalem z około 1305 roku. Przedzamcze od zamku oddzielała mokra fosa. Wieża bramna prowadząca na przedzamcze w dolnych partiach o układzie gotyckim z XIV wieku w górnych z około 1860 roku. Główne elementy zamku są zachowane w niezmienionej formie. Obok zamku park krajobrazowy z 25 gatunkami drzew /m.in. 150-letni żywotnik, cisy, daglezje/ pochodzący z początku XIX wieku. W parku, przykryty ziemią grobowiec Hasbachów, dawnych dzierżawców zamku. Przy drodze dąb szypułkowy – pomnik przyrody o obwodzie 386cm w wieku 250 lat.
Henryk Miłoszewski ©
|
