BARBARKA - nazwa, używana już w średniowieczu, pochodzi od kaplicy św. Barbary, stojącej wśród lasów (Sancta Barbara in Bormol). Pierwsza kaplica istniała tu przed 1299 r. w miejscu rzekomego objawienia się świętej pustelnikowi, przy jednym z dwóch czynnych tu źródeł (do początków XIX w. źródło to nazywano Świętym Źródłem).
Poza miejscem kultu św. Barbary funkcjonował w osadzie młyn (była określana jako „dobra młyńskie”). Na przełomie XIX i XX w., a głównie w okresie międzywojennym XX w., stała się miejscem wypoczynkowym dla mieszkańców miasta. Jest miejscem łączącym historię dawniejszą (istniało tu centrum pielgrzymkowe regionu) z bliską (cmentarz ofiar terroru hitlerowskiego), o atrakcyjnym krajobrazie leśnym (bory, dąbrowy i olszyny) otaczającym spiętrzony na strudze staw, której wody do początku XX w. poruszały młyn.
Barbarka to duży obszar leśny, znajdujący się w północno-zachodniej części Torunia. Jest to bardzo popularne wśród Torunian miejsce rekreacji i odpoczynku. Zdecydowanie przeważa tu las sosnowy z krzewami i drzewami parkowymi, ciekawostką jest m.in. stanowisko ostnicy Jana.
W tej niewielkiej leśnej osadzie znajduje się m.in.:
- staw, do którego wpada struga tzw. Czerwona Woda,
biorąca początek na Wrzosach,
- kaplica św. Barbary z 1842 r., wokół niewielki cmentarz z XIX/XX w.,
- sztuczne groty kamienne z początku XX w.,
- cmentarz terroru hitlerowskiego z pamiątkowymi obeliskami,
Przez Barbarkę prowadzi zielony szlak turystyczny na trasie: ul. Staszica - Las Piwnicki - Piwnice - Zamek Bierzgłowski - Olek - Barbarka - Fort VII im. Kościuszki - Dworzec Północny PKP oraz leśne ścieżki przyrodnicze.
Na terenie osady zlokalizowane są budynki Szkoły Leśnej na Barbarce, bazy noclegowej, stajni, stodoły oraz budynki gospodarcze. Dla odwiedzających Osadę przygotowano atrakcje w postaci Parku Linowego, placu zabaw, grillowisk i palenisk.
Materiały przygotował Tadeusz Perlik.