Rezerwat przyrody Las Piwnicki – leśny rezerwat przyrody o ochronie częściowej, położony w województwie kujawsko-pomorskim, na terenie gminy Łysomice (wieś Piwnice), w pobliżu Torunia. Ochronie podlega grąd z 300-letnimi dębami oraz 160-letnimi sosnami. Na jego terenie działa Stacja Ekologiczna Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Las Piwnicki należy do najstarszych rezerwatów przyrody na ziemi chełmińskiej. Jego ochronę zainicjował w 1924 r. prof. Adam Wodziczko. W wyniku jego interwencji, Wojewoda Pomorski wydał w tym samym roku zakaz prowadzenia prac zrębowych w Lesie Piwnickim. Rezerwat przyrody Las Piwnicki został utworzony zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 25 sierpnia 1956 roku. Pierwotnie powierzchnia rezerwatu wynosiła 25,83 ha. W roku 1981 została powiększona do 37,20 ha. Rezerwat obejmuje oddziały 55, 56 i częściowo 75, położone w leśnictwie Olek w Nadleśnictwie Dobrzejewice.

Olek - osada leśna (także leśnictwo) nad Strugą Łysomicką zwaną również Strugą Piwnicką (płynie m.in. przez Las Piwnicki). Po raz pierwszy wzmiankowana była w roku 1682 jako dawny majątek rycerski. Od roku 1884, gdy rewir leśny Olek zakupiło miasto Toruń, urzędował tu leśniczy. Podczas zaborów właścicielami osady byli Niemcy. Na początku II wojny światowej hitlerowcy zamordowali polskich harcerzy. W roku 1944, chcąc zatrzeć ślady zbrodni, pogrzebali ich zwłoki na polanie przy Strudze Łysomickiej. Tam też dziś znajduje się płyta nagrobna. Przy skrzyżowaniu dróg leśnych znajdują się dwa pomnikowe głazy narzutowe o obwodzie 410-780 cm. Na terenie starej żwirowni znaleźć można kolejny głaz o obwodzie 700 cm.

 

Barbarka –wzmiankowana historycznie już w 1299 jako Sancta Barbara in Bormol z racji znajdującej się tu kapliczki ku czci św. Barbary. Św. Barbara rzekomo objawiła się przy jednym z miejscowych źródeł. Do początków XIX wieku źródło nosiło nazwę Świętego Źródła. W 1340 roku jest wymieniony po raz pierwszy młyn wodny, który w 1400 roku nosił nazwę Leśnego Młyna (Waldmuehle). Cudowne źródło i związane z nim uzdrowienia ściągały rzesze pielgrzymów, które rozsławiały Barbarkę. Warto zaznaczyć, że według miejscowych przekonań woda z cudownego źródła miała leczyć kołtun, który po zanurzeniu głowy miał rzekomo odpadać. Kult św. Barbary zataczał coraz większe kręgi, dlatego biskup chełmiński Wincenty Kiełbasa swoim sumptem w 1475 wystawił nową kaplicę. Pielgrzymujący otrzymywali znaczne odpusty, z których najważniejszy wiązał się z trzecim dniem Zielonych Świątek, podczas którego organizowano wielki doroczny jarmark. Od 1517 osada wraz z młynem należała do miasta Torunia. Pod koniec XIX wieku młyn przestał istnieć. W latach 18411842 wybudowano kolejną kaplicę z muru pruskiego. Wewnątrz znajdowała się figura św. Barbary z I połowy XV wieku, gotycka, którą później przekazano do Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie. Z tego czasu dowiadujemy się, że cudowne źródło nakryte było kamieniem młyńskim. Wodę ze źródła pielgrzymi nabierali przez otwór znajdujący się w kamieniu. Do połowy XIX wieku w osadzie znajdowała się siedziba Leśnictwa Barbarka a przejściowo w 1880 roku siedziba Nadleśnictwa Barbarka. W 1921 Barbarka była ponownie siedzibą leśnictwa, które obejmowało 1.049 ha obszarów leśnych i łąk. W 1932 na Barbarce prowadzono hodowlę bażantów, danieli, zajęcy, jeleni oraz saren. W 1950 roku teren Barbarki przyłączono do miast. W lasach w okolicy wsi od października do końca grudnia 1939 roku Gestapo i Selbstschutz przeprowadził masowe egzekucje, rozstrzeliwując od 600 do 1200 Polaków i Żydów z Torunia i okolicy. Wydarzenia te upamiętnia znajdujący się na Barbarce cmentarz-pomnik pomordowanych.