Ostrowąs w roku 1185 r. Ostrawantz, Od XIX wieku wieś w powiecie nieszawskim.
We wsi znajduje się Sanktuarium Maryjne, w skład którego wchodzi kościół pw. Narodzenia NMP oraz plac położony niedaleko kościoła, na którym umieszczono 20 figur symbolizujących stacje modlitwy różańcowej. Budowę placu rozpoczęto w 1992 r., a jego pomysłodawcą był kustosz sanktuarium ks. Kanonik Jan Matusiak (proboszcz parafii w latach 1978-2006). Prace zakończono w 2006 r., a plac i figury poświęcono w 20. rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej „Pani Kujaw” w Ostrowąsie, w dniu 26 sierpnia 2006 r. Każda z dwudziestu figur ma wysokość od 2 do 2,5 m. W centrum placu znajduje się kolumna, na szczycie której ustawiona jest figura Matki Bożej z różańcem w ręku. Od połowy XVII wieku w kościele znajduje się Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który 24 sierpnia 1986 r. został koronowany papieskimi koronami.
Łazieniec -wieś jest przysiółkiem Aleksandrowa Kujawskiego oddalonym od niego około 2 km. Tu w skromnej, parterowej chatce w latach 1948-1979 mieszkał Edward Stachura - poeta i prozaik, autor ,m.in. „Całej jaskrawości” i „Siekierezady”. W Łazieńcu spędził prawie całe swoje życie i tu zmarł tragiczną śmiercią 24 lipca 1979 r. Obiekty krajoznawcze: W chacie Stachurów urządzono Izbę Pamięci Edwarda Stachury, a dla miłośników jego artystycznych dokonań corocznie organizowane są Ogólnopolskie Spotkania Poetów „Biała Lokomotywa”.
Aleksandrów Kujawski został założony w 1834 r., a jego nazwa pochodzi od imienia Aleksandra Sumińskiego polskiego szlachcica, właściciela majątku Ośno, z którego został wyodrębniony folwark Aleksandrowo. Pierwotnie Aleksandrowo zamieszkiwała ludność związana z rolnictwem parobkowie, fornale, owczarze. W 1858 r. wieś zamieszkiwało ok. 50 osób wyznania rzymskokatolickiego. Intensywny rozwój rozpoczął się wraz z podjęciem decyzji budowy kolei żelaznej Warszawsko-Bydgoskiej i wytyczeniu w pobliżu wsi miejsca pod budowę dworca granicznego. Wraz ze wzrostem obrotu handlowego między Rosją a Prusami następowała rozbudowa stacji, co miało miejsce w 1870 r. i ponownie ok. 1900 r. W 1879 r. w pomieszczeniach dla "Dostojnych Gości" powstałych już w 1862 r., a znajdujących się w budynku dworca, oraz w pałacyku położonym naprzeciw budynku stacji odbyło się spotkanie cesarza Aleksandra II i Wilhelma I Hohenzollerna. Jego celem było podtrzymanie sojuszu państw rozbiorowych tzw. sojuszu trzech cesarzy.
Miasto stanowi miejsce kuracji solankowych oraz zaplecze mieszkaniowe i usługowe Ciechocinka i Torunia.
Do najważniejszych zabytków zaliczamy:
-dworzec kolejowy z 1862 r.
-kościół parafii pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego z 1896 r.
-klasztor ss. służebniczek Najświętszej Maryi Panny z 1890 r
-zespół cmentarza Rzymsko-katolickiego z drugiej połowy XIX w., przy ul. Chopina, obejmujący: cmentarz, kaplica oraz ogrodzenie z bramą,
-cmentarz wojenny (żołnierzy rosyjskich) ofiar I wojny światowej.
-zespół pałacowy rodziny Trojanowskich, obejmujący: pałac z ok. 1864 r. i park z pierwszej połowy XIX w.
-szkoła realna, obecnie liceum salezjanów z 1913-1916 r. przy ul. Chopina 24.
-wieżę ciśnień z 1895 r., 3 domy mieszkalne, przy ul. Wojska Polskiego 8, 10, 14 z lat 1893-1895 i skwer.
-plebania prawosławna, obecnie dom i kaplica prawosławna z 1893 r., przy ul. Wojska Polskiego 4.