Ciechocin Pierwsza wzmianka o Ciechocinie pochodzi z 6 października 1250 r. Zostaje on wymieniony w dokumencie wydanym w Sieradzu zawierającym porozumienie między księciem kujawskim i łęczyckim Kazimierzem a biskupem włocławskim Michałem. Dnia 13 czerwca 1262 r. w Lubaniu zostaje wydany akt lokacyjny Ciechocina. W czasach średniowiecznych wzniesiono tu zamek książąt kujawskich, który z czasem stał się własnością biskupów. Był to prosty, murowany dwór obronny, zbudowany na planie zbliżonym do kwadratu. Budowla nie miała ozdób, poza dwoma kamieniami z herbami, które umieszczono na ścianie frontowej. Na jednym znajdował się herb Doliwa – godło rodowe Nałęczów, na drugim zaś godło biskupa Dembowskiego – Jelita. W tym okresie obszar gminy znajdował się w rękach Zakonu Krzyżackiego do 1343 r. Jest to data zjazdu w Kaliszu, na którym Kazimierzowi Wielkiemu udało się odzyskać Ciechocin wraz z Ziemią Dobrzyńską. W 1396 r. tereny te wróciły do Krzyżaków, by w roku 1410 ponownie trafić do macierzy. Dnia 24 września 1410 r. król Władysław Jagiełło rozesłał z Ciechocina do domu swoje wojsko po zwycięskiej wojnie z Krzyżakami. Kolejne lata to czas rozkwitu, dzięki licznym przywilejom i swobodom, jakie mieszkańcom Golubia nadał Kazimierz Jagiellończyk. Zniesienie podatków i ceł przyczyniło się do rozwoju handlu w samym mieście i najbliższej okolicy. Dobrą passę przerwał potop szwedzki. W latach 1655-1657 Ciechocin znajdował się w posiadaniu najeźdźców, którzy pustoszyli okolicę. Wielkość zniszczeń wymusiła rozpoczęcie odbudowy Ciechocina, Elgiszewa, Miliszew i Nowej Wsi. Niedługo później, w 1709 r. tereny dotknęła epidemia dżumy, która trwała do roku 1710. Dodatkowe spustoszenia poczyniła wojna północna (1700 – 1725). Po jej zakończeniu Ciechocin długo nie mógł podźwignąć się z ruiny. Ponowną odbudowę rozpoczął biskup Antoni Sebastian Dembowski. W latach 1753-1755 odbudowano most, browar, karczmę, oficyny, młyny, tartak i cegielnię. W czasach zaborów Ciechocin był wsią graniczną. Na Drwęcy przebiegała granica zaboru pruskiego i rosyjskiego, a między Ciechocinem i Elgiszewem istniało połączenie promowe. Po wybuchu II wojny światowej, na mocy dekretu Hitlera z 8 października 1939 roku, Ciechocin został wcielony do Rzeszy jako tzw. Okręg Gdańsk – Prusy Zachodnie. Był to czas ograniczenia praw ludności polskiej, germanizacji, rozwiązano wszelkie polskie urzędy i instytucje. Ciechocin został wyzwolony spod okupacji hitlerowskiej 23 stycznia 1945 r. 

Okonin - Wieś otrzymała przywilej lokacyjny od krzyżackiego mistrza krajowego Konrada von Thierberg w 1280 r., potwierdzony w 1325 r. Należała do komturstwa w Pokrzywnie, od 1416 r. do wójtostwa w Rogóźnie, po 1454 r. do starostwa pokrzywieńskiego.

Parafia rzymskokatolicka powstała prawdopodobnie około 1325 r. Kościół pw. św. Kosmy i Damiana, wzniesiony w połowie XIV w.

Kowalewo Pomorskie  Początkowo gród darowany biskupowi Chrystianowi przez Konrada I mazowieckiego, od 1231 należał do Krzyżaków, którzy w latach 1277–1303 na wąskim przesmyku między 2 jeziorami (dziś nieistniejącymi) wybudowali tu kamienno-ceglany zamek. Zamek ten znajdował się na zachód od kościoła, na wzgórzu, na którym obecnie (od 1911 r.) znajduje się wieża ciśnień. Osada otrzymała prawa miejskie w 1275 roku.

Zamek był siedzibą komturii kowalewskiej. We wrześniu 1330 roku zamek był przez kilka dni bezskutecznie oblegany przez wojska Władysława Łokietka.

W 1410 r. w bitwie pod Grunwaldem poległ komtur kowalewski Nicolaus von Vitz, dlatego też Polacy nie mieli kłopotów z zajęciem Kowalewa, które przypadło podkanclerzemu koronnemu Mikołajowi Trąbie. Po kilkunastu miesiącach Krzyżacy przy wsparciu oddziałów inflanckich Berna von Hevelmanna odzyskali zamek. W ramach wojny golubskiej w 1422 r., gdy w okolicy pojawiły się wojska Jagiełły, Krzyżacy sami spalili miasto, natomiast zamek wytrzymał oblężenie rozpoczęte 28 sierpnia. Zamek został zdobyty przez propolski Związek Pruski w lutym 1454 roku. W 1466 r. w wyniku pokoju toruńskiego Kowalewo powróciło do Polski, stając się siedzibą starostwa grodowego. 5 października 1716 doszło do bitwy pod Kowalewem słynnej z powodu ostatniej w dziejach szarży husarii.. Niedługo po 1820 roku Prusacy rozebrali ruiny zamku. W latach 1772-1920 w zaborze pruskim. W latach 1833-1929 pozbawione praw miejskich.

                                                                                                   opracował Zdzisław Grabowski.