- W marcowy poranek
grupa uczestników WR spotkała się na „Lewobrzeżu
Torunia” na Placu AK, skąd pod przewodnictwem Rajmunda
Czechowskiego przemaszerowała do Parku Tysiąclecia.
Park Tysiąclecia – jest usytuowany w lewobrzeżnej
części Torunia w dzielnicy Stawki. Od północy
ograniczony fortyfikacjami XIX w. („Przyczółek
Mostowy”), od wschodu zabudową miejską, od południa
ulicą gen. Kniaziewicza, zaś od zachodu ulicą gen.
Woyczyńskiego. Pełni przede wszystkim funkcję
rekreacyjną, ma też walory kompozycyjne i historyczne.
Park jest położony na obszarze zabytkowego fortu
„Przyczółek Mostowy”, w jego starszej części, która
powstała w latach 1824-32. Park rozciąga się na stoku
bojowym fortu, którego łacińska nazwa brzmi glasis -
stąd potocznie zwany jest Glazją. Park Tysiąclecia w
Toruniu założony został w latach 60. XX w., a większość
prac związanych z jego urządzeniem wykonano przez
mieszkańców miasta w czynie społecznym. Jego nazwa
nawiązuje do rocznicy Millennium państwa polskiego
obchodzonej w 1966 r. Powstał on na tzw. stoku bojowym
fortu „Przyczółek Mostowy” dawnej Twierdzy Toruń, jego
powierzchnia wynosi około 22 ha. W parku tym znajduje
się również niewielki staw (pozostałość zalewu
obronnego), przez który przepływa Struga Wielanda
(zasilająca fosę fortu). Park został wpisany do rejestru
zabytków w 1995 r.
- W parku uczestnicy zobaczyli schron przeciwlotniczy, staw Felek i XIX w. willę komendanta poligonu, przemaszerowali obok Strugi Wielanda, dawnej prochowni i śluzy do fosy Przyczółka Mostowego.
Przyczółek Mostowy (1824-28) – ma rozpiętość około 500 m, poligonalny wał z kaponierami barkowymi. W środku wału, na jego osi, umieszczono trójskrzydłową, trzypiętrową redutę koszarową z własną fosą, dwiema kaponierami barkowymi i potężną, wydłużoną, kaponierą czołową (osłoniętą rawelinem). Szyja zamknięta tradycyjnie murem ze strzelnicami i piętrowym blokhauzem. Jest to najstarszy fort Twierdzy Toruń, zbudowany na planie połowy sześcioramiennej gwiazdy (narys poligonalny). Pierwsze nasypy ziemne wykonano już w 1815 r., a ostateczny kształt otrzymał około 1828 r. Po wybudowaniu w 1861 r. linii kolejowej do Bydgoszczy, na terenie fortu stanął dworzec kolejowy (Haupt Bahnhof) - dzisiejszy Toruń Główny. Ostatnia przebudowa fortu nastąpiła w latach 1873-75, kiedy to rozbudowa linii kolejowych (do Poznania i przez Wisłę, do Wystrucia) wymogła zredukowanie rozmiarów budowli do takich, jakie pozostały do dziś.
- Grupa przemaszerowała wzdłuż fosy napełnionej wodą w stronę magazynów prochowych, kaponiery czołowej aż do muru ze strzelnicami z umieszczoną na min oryginalną kratą forteczną. Następnie uczestnicy powrócili tą samą drogą do parku, dalej przemaszerowali przejściem podziemnym dworca kolejowego Toruń Gł. na Kępę Bazarową na punkt widokowy.
Kępa Bazarowa – była niegdyś ważnym punktem, to tu w 1411 r. został zawarty I pokój toruński między Polską i Litwą a Krzyżakami. To właśnie na jej wysokości w 1500 r. powstał most łączący brzegi Wisły (co ciekawe sama Kępa nie należała do Torunia, a podlegała staroście dybowskiemu). Na pamiątkę tej przeprawy kilka lat temu powstały punkty widokowe – jeden z nich znajduje się na wysokości Bramy Mostowej. Niegdyś ten teren był gęsto zabudowany. Mieszkali tam m.in. partacze, czyli rzemieślnicy działający poza cechami i wykonujący swój fach nielegalnie.
Ostatecznie Kępa Bazarowa do Torunia została włączona w 1 połowie XVII w. Kępa Bazarowa to nie tylko miejsce, z którego rozciąga się widok na panoramę Starówki. To przede wszystkim las łęgowy wierzbowo-topolowy będący rezerwatem przyrody. Przyciągający swoim urokiem. Tym miejscem fascynował się m.in. Stanisław Przybyszewski, pochodzący spod Inowrocławia młodopolski poeta. Wspomniany rezerwat zaś – obejmujący część wyspy – został wydzielony dopiero w 1987 r. Działa w nim ścieżka dydaktyczna. Takich kęp na Wiśle niegdyś było znacznie więcej. W pobliżu Kępy Bazarowej znajdowało się ok. 16 wysp np. Winnicza Góra czy Starotoruńska.
- Po obejrzeniu panoramy Torunia grupa udała się ścieżką dydaktyczną w stronę mostu kolejowego. Po drodze marcowa pogoda zepsuła się, zaczął mocno padać deszcz i uczestnicy WR postanowili zawrócić i zakończyć dzisiejszą wędrówkę.
Materiał opracował Tadeusz Perlik.