Oddział Miejski PTTK im. M. Sydowa rozpoczął cykl wycieczek „ Po cmentarzach toruńskich”. Celem poszczególnych wypraw będą groby działaczy turystycznych i krajoznawców związanych z Oddziałem, którzy przebywali z nami trasy wokół Torunia i w samym mieście, a także współorganizowali imprezy i wycieczki turystyczno-krajoznawcze.
Jako pierwszą nekropolię, najstarszą w naszym mieście – cmentarz św. Jerzego, odwiedziliśmy w dniu 27 października 2019 roku. Celem wycieczki były groby:
- Mariana Sydowa – prezesa Oddziału PTK w Toruniu,
- Sławomira Kalembki – profesora i znakomitego historyka UMK,
- Józefa Wesołowskiego – nauczyciela i świetnego pedagoga,
- Franciszka Łęgowskiego – nestora turystyki, przodownika turystyki pieszej,
- Romany Bolesty-Czaplewskiej – przewodnika, przewodniczącej Komisji Rewizyjnej Oddziału
- Franciszka Rękosiewicza – budowniczego Domu Wycieczkowego, działacza PTK
- Stanisława Grossa – długoletniego sekretarza i działacza OM PTTK.

Wycieczkę poprowadzili przodownicy turystyki pieszej: Andrzej Cyrwus i Feliks Paraszkiewicz.

Przy odwiedzanych grobach odczytali oni krótkie biografie osób tu spoczywających, podzielili się wspomnieniami z ich życia i działalności oraz zapalili im znicze.

Pokłosiem spacerów po nekropoliach Torunia, będzie mini przewodnik, który w miarę możliwości będzie uzupełniany o kolejne biogramy osób związanych z OM PTTK w Toruniu.

 

Cmentarz św. Jerzego w Toruniu – cmentarz rzymskokatolicki oraz protestancki wyznania ewangelicko-unijnego, ewangelicko-augsburskiego, ewangelicko-reformowanego.

Cmentarz jest najstarszą zachowaną nekropolią Torunia. Został założony w lutym 1811 r. (pierwsze pochówki od czerwca tegoż roku). Historia cmentarza sięga XIV w., kiedy to w pobliżu podmiejskiego kościoła św. Jerzego oraz leprozorium wyznaczono miejsce pochówków.

Stary cmentarz św. Jerzego zlikwidowano w 1813 r. tworząc nieopodal nowe miejsce grzebalne, kilkakrotnie powiększane (m.in.: w 1826, 1854, 1856, 1890), obecnie zajmuje ok. 8 ha, podzielony jest na 28 kwater. Obecnie poszczególne części są administrowane przez następujące parafie: ewangelicko-augsburską św. Szczepana, katedralną Świętych Janów i parafię Wniebowzięcia NMP. Korzystają z niego również prawosławni i osoby innych wyznań.

Mimo znacznego wieku cmentarza zachowało się tu raczej mało przykładów dawnej rzeźby nagrobnej, najstarszy – jednocześnie najciekawszy jest nagrobek o formach neoklasycystycznych wystawiony w 1826 r. zmarłemu 9 lat wcześniej Johannowi Ephraimowi Wesselowi. Również z pierwszej połowy XIX w. pochodzą jeszcze dwa nagrobki: Amalii Hirsch z 1844 r. i kapitana Żernickiego z 1839 r. Stosunkowo nieliczne są nagrobki z końca XIX w., zdecydowana większość pochodzi z XX w. Nie sposób wymienić wszystkich ważnych osób pochowanych na tym cmentarzu. Ta najstarsza nekropolia w mieście jest miejscem wiecznego spoczynku co najmniej stu wybitnych torunian, a część z nich posiada ulicę swojego imienia. Odnajdziemy tu groby zasłużonych, wywodzących się ze wszystkich środowisk: akademickich, artystycznych, duchownych, lekarskich, politycznych, prawniczych, sportowych, wojskowych, ziemiańskich, społecznych  i wielu innych.

Na cmentarzu znajduje się drewniana kaplica cmentarna z 1885 r. obecnie służy jako kościół parafii polskokatolickiej. Dom grabarza został zbudowany w 1913 r.

                                                                     

                                                                             Relację opracował: Tadeusz Perlik.