- Autobusem MZK uczestnicy WR dotarli do Kopanina na pętlę autobusową.
Kopanino – wieś położona w powiecie toruńskim, w gminie Lubicz. Na Kopanino składa się Kopanino oraz Smolnik. Kopanino to osada królewska założona na początku XVIII w. Z 1730 r. pochodzi wilkierz (zbiór praw) dla wsi Kopanino, określający prawa i obowiązki mieszkańców. Sporządzony po I rozbiorze Polski na przełomie lat 1772-73 tzw. kataster pruski wymienia wieś jako własność królewską w starostwie złotoryjskim, zamieszkałą przez 80 mieszkańców. Jej sołtysem był wówczas Michael Dick. W 1780 r. starosta złotoryjski Antoni Mokronowski zawarł 30-letni kontrakt dzierżawny z osadnikiem olęderskim Andrzejem Fentzke. W 1815 r. w Kopaninie powstała szkoła ewangelicka, do której uczęszczały dzieci z Grabowca, Kopanina, Nowej Wsi oraz Obór. W 1883 r. wieś zajmowała obszar 1928 mórg z 59 budynkami, w tym było 18 domów mieszkalnych oraz szkoła ewangelicka, liczyła 117 mieszkańców. Obecnie jest to wieś sołecka – parafii Złotoria.
- Wycieczkę rozpoczęliśmy od obejrzenia pozostałości cmentarza ewangelickiego z końca XIX w., położony na niewielkiej górce ma powierzchnię ok. 0,13 ha i kształt zbliżony do kwadratu. Znajduje się tu kilkanaście tumb i nagrobków oraz pomnik przyrody - 350-letni dąb o obwodzie 422 cm i wysokości 24 m.
- Ulicą Brzozową i Morwową udaliśmy się w kierunku
Grabowca, po drodze przekraczając rzeczkę.
Jordan - lewoboczny dopływ Drwęcy o długość ok.
16 km i powierzchni zlewni 56,5 km2. Wypływa z terenów
podmokłych w okolicy wsi Zębówiec, odwadnia tereny
rozległych mokradeł w okolicy wsi Obory, Kopanino i
Smolniki i uchodzi do Drwęcy w Złotorii.
Do Grabowca weszliśmy ul. Leśną i poszliśmy obejrzeć
pozostałości po młynie wodnym z XIX w.
Położony jest na Strudze Młynówka i zasilany był wodą
gromadzoną w stawie młyńskim.
Grabowiec – wieś położona w powiecie toruńskim, w
gminie Lubicz. Miejscowość powstała w XVI w. dzięki
osadnictwu olęderskiemu. Później była zasiedlona przez
ludność niemiecką wyznania ewangelickiego. Z 1729 r.
pochodzi wilkierz dla wsi Grabowiec. Była to wieś
królewska w starostwie złotoryjskim. W 1773 r.
sąsiadował z nią folwark Groch, który następnie został
wchłonięty przez Grabowiec. W okresie międzywojennym
znajdowała się tutaj parafia ewangelicka, posiadająca
wzniesiony w latach 1922-26 r. kościół. Przed 1945 r. do
parafii należało ponad 1000 wiernych. Po II wojnie
światowej ludność niemiecką wysiedlono.
Na przełomie XIX i XX w. znajdował się tu młyn wodny
położony na Strudze Młyńskiej. Do dziś zachowały się
jego widoczna ruina.
- Grupa dotarła do zamkniętego (niestety) kościoła
filialnego p.w. Chrystusa Króla należącego do
parafii św. Wojciecha w Złotorii. Wzniesiony został w
1926 r. dla parafii ewangelickiej liczącej ponad 1000
wiernych zamieszkujących miejscowości: Grabowiec,
Kopanino i Silno, która znajdowała się w strukturach
superintendentury (diecezji) toruńskiej Ewangelickiego
Kościoła Unijnego. Po II wojnie światowej i opuszczeniu
tych terenów przez ludność ewangelicką kościół przejęli
na potrzeby kultu katolicy, pierwszą mszę odprawił
29.03.1948 r. ks. Stanisław Paluszyński i nadał mu
wezwanie Najświętszego Serca Pana Jezusa. W 1967 r. bp
Bernard Czapliński zmienił wezwanie świątyni na obecne.
12.10.1969 r. biskup ten dokonał konsekracji ołtarza.
- Po wysłuchaniu informacji przekazanej przez
prowadzącego Rajmunda Czechowskiego, grupa zawróciła i
przemaszerowała tunelem pod autostradą na południowe
obrzeże Kopanina by zatrzymać się w uroczym
zakątku-restauracji „Przy Złotej Wyspie” (zamkniętej).
Po odpoczynku i obejrzeniu tego urokliwego zakątku
uczestnicy udali się na ostatni odcinek dzisiejszej
wędrówki wiodący do Złotorii, do mostu-kładki przez
Drwęcę gdzie zakończyli wycieczkę.
Złotoria – zabytkowy most wybudowany w 1893 r. Pierwotnie był mostem drewnianym o jednym pasie drogowym o szerokości ok. 4 m oraz jednym pasie pieszym o szerokości 1,50 m. Ciekawostką jest fakt pobierania na nim opłat 20 fenigów za przejazd w okresie rozbiorów. W 1914 r. most został zniszczony w skutek pożaru. Most odbudowano, ale w czasie Kampanii Wrześniowej most został wysadzony przez oddział saperów Polskiej Armii „Pomorze”. Przeprawę odbudowały władze niemiecki w 1940-41 r. Aktualnie most żelbetowo - stalowo-drewniany jest używany jako kładka dla pieszych i rowerów. Jest to jedyny zachowany XIX wieczny most tego typu w regionie.
Opracował: Tadeusz Perlik.