- Korzystając z promocji nowo przywróconej linii kolejowej z Torunia do Sierpca (za 1 zł.) rekordowa ilość uczestników (49 osób) udała się pociągiem Arrivy o godz. 9:00 do tego mazowieckiego miasta. Po trwającej przeszło 1,5 godz. jeździe uczestnicy wysiedli w Sierpcu na dworcu PKP. Sam budynek dworca nie jest najlepszą wizytówką  tego miasta.
Sierpc – miasto położone w województwie mazowieckim, nad rzeką Sierpienicą przy jej ujściu do Skrwy, około 40 km na północ od Płocka. Siedziba władz powiatu sierpeckiego (17962 mieszkańców). Założone w 1322 r. jako miasto duchowne w powiecie sierpeckim województwa płockiego, prawa miejskie potwierdzone w 1389 r., gdy Sierpc stał się własnością prywatną. Nazwa pochodzi od nazwy osobowej „Sierpek” z dodaniem przyrostka dzierżawczego. Wywodzi się od słowiańskiego imienia złożonego Siepraw lub Wszepraw oznaczającego „ten, który będzie prawy” lub ten, który jest zawsze prawy. W wyniku procesów lingwistycznych nazwa miasta upodobniła się do nazwy narzędzia rolniczego sierpa. W 1322 r. książę Wacław dokonuje z biskupem płockim zamiany pewnych wsi i gruntów w celu rozbudowy Miasta Płock, oddając mu w zamian między innymi wieś Sierpc z prawem zbudowania w Sierpcu zamku i lokowania miasta na prawie średzkim. W 1356 r. Król Polski Kazimierz III nadaje Sierpcowi po spaleniu w pożarze, prawo magdeburskie. Od tego czasu zaznacza się rozwój Miasta Sierpc dzięki ożywionemu handlowi. W 1495 r. Księstwo płockie, w którego granicach znajdował się Sierpc, zostało przyłączone do Korony Królestwa Polskiego. W XV i XVI w. niezwykle rozwinęło się sukiennictwo. O bogactwie miasta świadczy fakt, że istniały w nim wówczas 4 kościoły. W latach 1530, 1630 i 1794 miały miejsce wielkie pożary miasta. Poważne zniszczenia miały także miejsce podczas potopu szwedzkiego. Po rozbiorze polskiego państwa monarchicznego Sierpc na wiele lat stał się częścią Cesarstwa Rosyjskiego, wchodził w skład województwa płockiego i guberni płockiej. Ponowny rozwój miasta zaznaczył się od 2 poł. XIX w. Około połowy mieszkańców miasta stanowiła szybko rozmnażająca się ludność żydowska. W latach okupacji niemieckiej w Polsce (1939-45), w Sierpcu dokonano licznych mordów i zbiorowych egzekucji (łącznie zginęło ok. 400 osób).  

- Po wysłuchaniu informacji o historii miasta przekazanej przez Kol. Hanię Czech uczestnicy udali się ulicami miasta do oddalonego o 3,3 km Bojanowa – Skansenu Wsi Mazowieckiej.
Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu – skansen założony 24 marca 1971 r., jako regionalne muzeum etnograficzne (założycielem była Powiatowa Rada Narodowa w Sierpcu). Park Etnograficzny powołano w 1975 r. na terenie resztówki dworskiej Bojanowo. Pierwsze obiekty sprowadzono w latach 1977-78. Początkowo Park Etnograficzny funkcjonował jako oddział Muzeum Etnograficznego w Sierpcu. Dopiero w 1987 r. doszło do zespolenia obu placówek – Muzeum Etnograficznego oraz Parku Etnograficznego – i przemianowania ich na Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Od 1999 r. organizatorem Muzeum jest Zarząd Województwa Mazowieckiego a ogólny nadzór sprawuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dotychczas na terenie skansenu odtworzono wieś rzędową składającą się z 9 zagród włościańskich, zagrodę młynarską z wiatrakiem, zespół dworski z murowanym dworem otoczonym parkiem, zespół karczemny z karczmą, kuźnią i chałupą kowala, drewniany kościół wraz z dzwonnicą oraz XVIII w. drewniany dwór.

- Po załatwieniu formalności w kasie skansenu (a trochę to trwało) uczestnicy zostali podzieleni  na 15-osobowe podgrupy i udali się z przewodniczkami na zwiedzanie. W trakcie szybkiego zwiedzania (ponad 2 godzinnego) zobaczyliśmy na obszarze 60 ha około 80 zabytkowych obiektów architektonicznych, w tym 11 w pełni wyposażonych zagród włościańskich jakie spotkać było można na Mazowszu pod koniec XIX w., przeniesiony ze wsi Drążdżewo XVIII w. drewniany kościół z dzwonnicą, wiatrak oraz w pełni zrekonstruowany dworek szlachecki z parkiem krajobrazowym. Większość zagród otoczona jest malowniczymi ogródkami warzywnymi i kwiatowymi, z żywym inwentarzem które sprawiają wrażenie wsi wciąż tętniącej życiem.

Wystrój chat i dekoracja wielkanocna zrobiła na nas wrażenie. Odrębną grupę zbiorów którą obejrzeliśmy była kolekcja ok. 1000 rzeźb autorstwa ludowych twórców z tzw. sierpeckiego ośrodka rzeźby. Pikanterii pobytu w skansenie był fakt że niektóre obiekty były tłem do nakręcanych tu filmów: „Pana Tadeusza” w ekranizacji Andrzeja Wajdy, „Ogniem i mieczem” Jerzego Hoffmana i „Szwadronu” Juliusza Machulskiego.

- Po wspólnej fotce uczestnicy pod przewodnictwem Hani Czech udali się do starego Sierpca, a konkretnie do zespołu klasztornego sióstr benedyktynek.

Klasztor i kościół p.w. NMP położony na wzgórzu zwanym dawniej Loret jest największym zabytkowym zespołem architektonicznym w Sierpcu.

Dziś ten zabytek jest związany z będącym częścią tego samego kompleksu sakralnego klasztorem benedyktynek, które zostały sprowadzone do Sierpca w 1620 r. w wyniku działań Zofii Potulickiej. Kościół jest ciekawy ze względu na to, że w ołtarzu głównym znajduje się rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, która pochodzi z połowy XIV w. Drugim zabytkiem jest budynek klasztoru benedyktynek, który został wybudowany w stylu barokowym na początku XVIII w. Trzecim zabytkiem wchodzącym w skład kompleksu jest barokowa dzwonnica z końca XVIII w.

- Po zwiedzeniu kościoła wewnątrz, grupa zatrzymała się przy tablicy upamiętniającej ofiary II wojny światowej by następnie przemaszerować do kościoła farnego.

Kościół parafialny św. Wita, Modesta i Krescencji – gotycki, z elementami barokowymi i renesansowymi położony na Starym Mieście w Sierpcu. Orientowany, murowany z cegły, z użyciem kamieni polnych i kamieni młyńskich. Tynkowany z wyjątkiem wieży oraz elewacji północnej. Budowla jednonawowa, z węższym prezbiterium zamkniętym prosto. Od południa kaplica grobowa rodziny Sieprskich z 1569 r. Od zachodu masywna, czterokondygnacyjna wieża na planie kwadratu. Ołtarz główny – barokowy z 1 poł. XVIII w. z ornamentami rokokowymi, rzeźbami św. bp. Stanisława i Wojciecha, oraz rzeźbami aniołów. W polu głównym XX w. kopia obrazu MB Częstochowskiej, a w zwieńczeniu obraz św. Wita, Modesta i Krescencji.

- Szkoda że mimo usilnych starań nie udało się nam wejść do środka kościoła. W dalszym zwiedzaniu grupa przemaszerowała obok d. kościoła szpitalnego św. Ducha. 

Kościół p.w. Świętego Ducha, którego budowę zakończono najprawdopodobniej w 1491 r. Również w przypadku tej świątyni, na jej wygląd wpływ miały nawiedzające Sierpc kilkukrotnie wielkie pożary. Oryginalnie kościół p.w. Świętego Ducha był w pełni gotycki, jednak po zniszczeniach z 1614 r. zdecydowany się zarówno na wygląd zewnętrzny, jak i wyposażenie w stylu barokowym. Ciekawostką jest to, że przy świątyni tej od XVI w. istniał przytułek dla chorych. Natomiast największą atrakcją kościoła p.w. Świętego Ducha jest pochodząca z lat 1519-29 gotycka polichromia, która częściowo zniszczona w pożarze w XVII w., została zatynkowana, a odkryto ją na nowo dopiero w XX w.

- Kolejnym obiektem na naszej trasie były jatki miejskie.
Jatki miejskie w stylu neogotyckim wybudowano w 1830 r., przy ówczesnym Nowym Rynku (obecnie Plac Chopina). Pełniły rolę zarówno hal targowych, jak również jatek rzeźniczych. Z dwudziestu pomieszczeń dwanaście służyło rzeźnikom, osiem piekarzom. Prowadzono w nich także sprzedaż mięsa koszernego, na potrzeby żydowskich mieszkańców Sierpca. W okresie PRL wykorzystywane w połowie przez rzeźników (handel mięsem), w drugiej części mieściły się pawilony Miejskiego Handlu.

- Od jatek miejskich był tylko krok do starego ratusza Sierpca

Ratusz znajduje się przy Starym Rynku (obecnie plac Kardynała Wyszyńskiego). Mieści się w nim współcześnie Muzeum Wsi Mazowieckiej.  Jest to murowana z cegły budowla w stylu klasycystycznym. Wzniesiony został na planie prostokąta, na kolebkowo sklepionych piwnicach, piętrowy. Ma pięcioosiową fasadę o kondygnacji rozdzielonych gzymsem kordonowym. Pośrodku, ponad wejściem znajduje się balkon z żeliwną balustradą. Dach jest dwuspadowy z czworoboczną wieżyczka zegarową, zwieńczoną ażurową latarnią na dzwon.
- Czas biegnie niemiłosiernie, więc kierujemy się w kierunku dworca PKP. Po drodze mijamy

Kościół św. Stanisława Kostki, zwany też kościołem szkolnym. To neogotycka świątynia z 1913 r., która powstała jako kościół ewangelicki. Przez lata niszczał, ale na początku lat 80. XX w. stał się kościołem katolickim, a nieco ponad 10 lat później został przebudowany.

Następnie grupa dochodzi do skweru z gmachem Sądu Rejonowego (dawnej cerkwi w Sierpcu).

Cerkiew w Sierpcu powstała w związku z ulokowaniem w Sierpcu stałego garnizonu rosyjskiego. Wybudowano ją w latach 1884-87, według projektu budowniczego Guberni Płockiej - Józefa Górskiego. Posiadała kolumnowy portyk prowadzony na całą wysokość budynku i należała do okazalszych i ładniejszych w guberni płockiej. Funkcjonowała do ok. 1915 r. W czasie I wojny światowej uległa częściowemu zniszczeniu, ponadto w 1917 r. rozebrano 3 kopuły na cerkwi ( a także kaplicę na cmentarzu prawosławnym). W okresie międzywojennym budynek przebudowano, jednakże sama forma architektoniczna pozostała (zachowano okazały portyk kolumnowy na całą wysokość budynku). Po II wojnie światowej w budynku miała siedzibę Powiatowa Rada Narodowa. Obecnie w budynku, którego forma od lat międzywojennych pozostała niezmieniona, mieści się Sąd Rejonowy.

                                                                                    Opracował: Tadeusz Perlik.