- Pociągiem PKP liczna grupa uczestników WR dotarła do stacji kolejowej Waganiec-Nieszawa.
Po przywitaniu i wspólnej fotce uczestnicy wędrówki powędrowali ścieżką rowerową i drogą do wsi Przypust a konkretnie do drewnianego kościoła p.w. śś. Stanisława Bpa i Marii Magdaleny.
Przypust – wieś nad Wisłą. Gród w Przypuście był wymieniony w XI w. (1065 r.) w tzw. falsyfikacie mogileńskim jako należący do benedyktynów mogileńskich. Miasto Przypust wymieniono w 1274 r., któremu przywilej nadała księżna łęczycka i sieradzka Eufrozyna. W 1308 r. Władysław Łokietek zastawił Przypust biskupowi kujawskiemu Gerwardowi. Jako miasto został Przypust wymieniony również w 1339 r. z wiadomością, że znajdowała się tam komora celna. Po translokacji Nieszawy w latach 1460-62 król Kazimierz Jagiellończyk uposażył ją wsią Przypust, w której nadal istniała wodna komora celna. Do 1580 r. parafia w Przypuście obejmowała następujące miejscowości: Nieszawa, Wólne, Rybitwy, Przypust oraz folwark Starkowiec. Po 1580 r. kościół w Przypuście stał się filialnym parafii nieszawskiej.
Współczesny kościół został zbudowany na wysokiej, wiślanej skarpie, prawdopodobnie w XVII w. Niektóre źródła podają, że przed rokiem 1779 został on przeniesiony na obecne miejsce z Nowogrodu k. Lipna. Stoi na miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska wyżynnego. Jest to drewniana budowla o konstrukcji zrębowej na podmurówce z kamienia polnego. Wykonany z drzewa modrzewiowego. Posiada jedną nawę, trójbocznie zamknięte prezbiterium. Wyposażenie jest rokokowo-klasycystyczne z przełomu XVIII i XIX w.
- Po dotarciu do kościoła okazuje się w dalszym ciągu trwa
jego remont a w środku jest pusty opróżniony z wyposażenia. Nie pozostało nam
nic innego jak obejrzenie go z zewnątrz i rozłożenie się na łące w słońcu na
odpoczynek po którym wspólna fotka i dalej w drogę. Zeszliśmy z wysokiej skarpy
nad Wisłę i wzdłuż jej biegu drogą pomaszerowaliśmy do Nieszawy.
Nieszawa – otrzymała przywilej określający obecne położenie i prawa
Nieszawy w 1460 r. Nieszawę śmiało można by nazwać miastem wędrowcem. Obecna
Nieszawa jest już trzecią miejscowością o tej nazwie. Pierwsze miasto Nieszawa
nadane Krzyżakom w 1228 r. znajdowało się na terenach obecnej Małej Nieszawki.
Krzyżacy ustępując z miasta zburzyli je w 1424 r. Druga lokalizacja była w
sąsiedztwie Torunia wokół zamku dybowskiego. Ze względu na poważny konflikt z
Toruniem król Kazimierz Jagiellończyk skuszony dużym datkiem torunian przenosi
Nieszawę w górę Wisły. Na tym miejscu Nieszawa istnieje do dziś. Trudy
przeprowadzki i poniesione straty król zrekompensował dając Nieszawie wiele
przywilejów. Dopiero w XVIII w. znaczenie gospodarcze Nieszawy radykalnie
spadło. Nieszawa leży nad brzegiem Wisły. Na drugą stronę rzeki przepłynąć można
promem „Nieszawa”, który jest przedłużeniem drogi powiatowej.
- Przemierzając miasto uczestnicy je zwiedzali. Pierwszym
obiektem był zespół klasztorny franciszkanów (1611-36) z kościołem Znalezienia
Krzyża Św. (przebywał tu św. Maksymilian Kolbe i franciszkanin Andrzej Klimuszko,
zielarz i jasnowidz) następnie weszliśmy na nadbrzeże Wisły przy którym znajduje
się pomnik poświęcony Józefowi Piłsudskiemu (honorowemu obywatelowi miasta) oraz
dom „Ossendówka” w którym przebywał pisarz i podróżnik Ferdynand Antoni
Ossendowski. Idąc nabrzeżem grupa dotarła do przystani promowej na której
przygotowywany był do sezonu prom „Nieszawa” (Ten
obiekt jest prawdopodobnie jedyną jednostką, która posiada napęd boczno kołowy,
ma szerokość 12 m i długość 23 m.). Znad Wisły skierowaliśmy się na „senny”
rynek przy którym znajduje się pomnik F. Chopina, klasycystyczny ratusz i muzeum
Noakowskiego. Z centrum miasteczka w którym dominuje zabudowa z lat
1822-50 (z efektowną kamienicą Sobierajów) udaliśmy się na tzw. Golgotę
Nieszawską do kopca-cmentarza (z pośrodku usytuowaną kapliczką) miejsca pochówku
wyłapanych powstańców styczniowych z terenu Kujaw (Zaborca dokonał na nich
wyrok śmierci przez powieszenie w nieistniejącej bramie nieszawskiego cmentarza
parafialnego.). Po chwili zadumy grupa powróciła na rynek z którego skierowała
się w stronę gotyckiego kościoła parafialnego p.w. św. Jadwigi. Tu wysłuchaliśmy
historii przekazanej przez H. Czech obejrzeliśmy zza krat wnętrze tego bogato
wyposażonego kościoła i wyruszyliśmy dalej. Przeszliśmy obok domu sióstr
serafitek (z 1850 r.) w którym zmarła 5.06.1905 r. Sługa Boża siostra Małgorzata
Łucja Szewczyk, współzałożycielka Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej (serafitki).
Uchwałą Rady Miejskiej z 4.06.2005 r., s. Małgorzacie przyznano tytuł Honorowego
Obywatela Miasta Nieszawy. Kolejnym obiektem który obejrzeliśmy była plebania –
dawny dwór Stanisława Noakowskiego (z 1848 r.), wybitnego architekta, historyka
sztuki, malarza, pisarza i pedagoga. Ostatnim obiektem Nieszawy który zwrócił
naszą uwagę był zespół budynków dawnego browaru, zakładów przetwórczych i
gorzelni. Zakład został sprywatyzowany w latach 90. XX w., jego właścicielami
zostali Roman i Krzysztof Chmielewscy. Postanowili przekształcić gorzelnię w
zakład rektyfikacji. Fabryka została wyposażona w nowoczesne instalacje
francuskiej firmy Interis do rektyfikowania spirytusu metodą hydroselekcji.
Właściciele liczyli na duże zyski z rynku biopaliw – i jak wielu innych w branży
spirytusowej, skończyli z pokaźnymi długami, gdy okazało się, że polski
bioetanol nie jest w stanie wygrać konkurencji z tanią ofertą z Brazylii.
Obecnie kolejny właściciel zawiesił produkcję.
- Nieszawę opuszczamy maszerując monotonie szlakiem czerwonym (chodnikiem i
drogą) przez Siarzewo i Podole w którym zatrzymujemy się na dłuższy postój. Do
Raciążka podchodzimy pod górę szosą a zwiedzanie rozpoczynamy od ruin zamku.
Raciążek – pierwsza wzmianka pochodzi z aktu
uposażenia Benedyktynów w Mogilnie z 1066 r. Jako własność biskupów włocławskich
Raciążek pierwszy raz występuje w 1250 r. w dokumencie księcia kujawskiego
Kazimierza syna Konrada Mazowieckiego, jako miejsce układów polsko -
krzyżackich. W 1265 r. stare grodzisko przebudowano na zamek. W 1317 r. Raciążek
uzyskał status miasta na prawie magdeburskim. W 1397 r. na zamku przebywała
królowa Jadwiga, gdzie prowadziła pertraktacje z wielkim mistrzem Konradem Von
Jungingenem o zwrot ziemi dobrzyńskiej. W kościelnym muzeum do dziś znajduje się
ornat, który wyszedł spod ręki królowej. W 1402 r. król Władysław Jagiełło na
zamku odbierał hołd od Ulryka Von Osten, hrabiego Drezdenka, zaś w 1404 r. z
Radą Królewską prowadził układy z Krzyżakami w efekcie których odzyskał ziemię
dobrzyńską a utracił Żmudź. W 1410 r. po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem
Władysław Jagiełło na raciąskim zamku zbierał siły i prowadził rozmowy pokojowe
z zakonem Krzyżackim zakończone pokojem toruńskim w 1411 r. W latach 1464-1500
nastąpiła gruntowna przebudowa zamku. W 1734 r. biskup Krzysztof Szembek wzniósł
pałac włoski z ogrodem. Z upadkiem Polski pałac popadł w ruinę. W 1827 r.
pruski administrator Sydow doprowadził do zniszczenia pałacu w efekcie czego
rozebrano go do fundamentów a cegłę wywieziono do Torunia przeznaczając na
budowę obory i stajni, dworu i browaru w Ostrowach i folwarku w Straszewie.
W 1830 r. w lecie przez Wisłę (prastarym korytem) obok Raciążka przeprawiała się
armia carska gen Paskiewicza przez Brześć i Łowicz na Warszawę by stłumić
powstanie listopadowe. W 1867 r. Raciążek utracił prawa miejskie.
Opracował: Tadeusz Perlik.