- Uczestnicy WR spotkali się na pętli MZK przy
ul. Pawiej. Po przywitaniu przybyłych Kol. Hania Czech poprowadziła grupę do
budynku dawnej szkoły niemieckiej i przedstawiła jej historię.
Toruń-Wrzosy.
W konsekwencji prowadzonej przez władze pruskie
polityki germanizacyjnej wybudowano na Wrzosach w 1840 r. szkołę. Składała się
ona z jednej sali lekcyjnej, a zajęcia prowadzone były przez dwóch nauczycieli
niemieckich, oczywiście tylko w języku niemieckim. Uczniowie, którzy ośmielili
się mówić po polsku, byli piętnowani przez zawieszenie na szyi tabliczek z
odpowiednim napisem w języku niemieckim. Po upływie kilkudziesięciu lat szkoła
okazała się zbyt mała, gdyż działalność Komisji Kolonizacyjnej i Hakaty
doprowadziła do napływu rodzin niemieckich na te tereny, a także powiększyła się
liczba dzieci polskich. Dlatego rząd pruski zdecydował o wybudowaniu nowego
gmachu szkolnego przy obecnej ulicy Szosa Chełmińska 84. Tam też, od 1893 r., w
lepszych warunkach lokalowych, ale w atmosferze ostrej germanizacji, pobierały
naukę dzieci z Wrzosów do 1918 r. W okresie międzywojennym kształcono tu uczniów
polskich. Jednak rozwój szkoły i edukacja dzieci została zahamowana w 1939 r.,
wraz z wybuchem II wojny światowej. Ponownie w szkole zapanował porządek
niemiecki. Polscy nauczyciele, m.in. Stanisława Jaworska, zostali aresztowani.
Kierownictwo szkoły objął Willi Heim, który nakazywał bicie dzieci po twarzy za
mówienie po polsku. Dzieci polskie, bez względu na wiek, stanowiły jedną klasę.
Lekcje odbywały się dla nich dwa razy w tygodniu w języku niemieckim. W inne dni
pracowały fizycznie, a o przejściu do następnej klasy decydowała jakość
wykonanej pracy dla „Wielkich Niemiec”. W marcu 1945 r. szkoła na Wrzosach
przeszła już na stałe w ręce polskie.
W 1949 r. zelektryfikowano szkołę, a w 1982 r. dobudowano pawilon. 08.05.1969 r. odbyła się wielka uroczystość nadania szkole imienia Stanisławy Jaworskiej, zamordowanej przez Niemców na Barbarce w 1939 r. Dla upamiętnienia tego wydarzenia została wmurowana tablica poświęcona Stanisławie Jaworskiej (ob. zdjęta). Ważnym momentem w dziejach naszej szkoły było przeprowadzenie się do nowego budynku szkolnego w 1989 r.
- Po wspólnej fotce uczestnicy wyruszyli w trasę zatrzymując się na chwilę przy pomniku upamiętniającym Antoniego Pasternackiego oraz piętnastu cywilów zamordowanych przez hitlerowców 6 grudnia 1939 r. i dotarli do zabudowań Leśnictwa Wrzosy gdzie zatrzymali się na odpoczynek. Wypoczęci przemaszerowaliśmy duktami leśnymi (omijając osadę Barbarkę) do Przysieka. Tu przy szkole grupa oficjalnie zakończyła dzisiejszą wycieczkę. W podgrupach uczestnicy: zwiedzili zespół pałacowo-parkowy (ob. ośrodek Caritas Diecezji Toruńskiej), wzięli udział w tradycyjnym wydarzeniu towarzyszącym obchodom Narodowego Święta Niepodległości, czyli „Kujawsko-Pomorskim Festiwalu Gęsiny 2022” by następnie samodzielnie powrócić autobusem do Torunia.
Opracował: Tadeusz Perlik