15 lutego 2023r. - XXIX Wycieczka piesza z cyklu „60+z PTTK”
Celem dzisiejszej wycieczki pieszej „60+ z PTTK” był Żabieniec. Spotkaliśmy się w Parku Pamięci przy leszczynach tureckich, pomnikach przyrody. Stamtąd ruszyliśmy w kierunku terenu nadwiślańskiego w okolicy mostu drogowego, czyli na teren dawnego Żabieńca.
Żabieniec to zapomniana część dawnego przedmieścia Rybaki. Nazwa pochodzi od funkcjonującego tam w średniowieczu Żabiego Młyna, który usytuowany był na grobli położonej przy Wiśle. Żabieniec obejmował teren, który współcześnie można określić, że znajdował się nad Wisłą, pomiędzy mostem drogowym im. J. Piłsudskiego na wschodzie, hotelem „Ibis” na zachodzie oraz Bulwarem Filadelfijskim na północy. W XIII wieku młyn był własnością zakonu krzyżackiego w komturstwie toruńskim, a przy młynie z biegiem lat rozwinęła się osada. Z Żabim Młynem zapewne należy identyfikować Schiffmuhle, czyli młyn łodziowy na Rybakach, który użytkowało miasto Toruń. Żabi Młyn funkcjonował z przerwami do końca XVIII wieku, następnie w jego miejsce powstał tartak parowy oraz skład drewna. Żabieniec przestał istnieć na początku XIX wieku. Domy zostały zburzone podczas przebudowy wałów. W dzisiejszym miejscu i kształcie Rybaki zaczęły rozwijać się w połowie XIX wieku. Do dziś przy wschodnim odcinku ul. Rybaki zachowały się stylowe drewniane domy rybackie. Z kolei w zachodnim odcinku powstawały wówczas duże kamienice czynszowe.
Ruszyliśmy więc ulicą Rybaki, aby poznać jej zabudowę.
Rybaki 9/11 - dom z 1853r. - drewniany parterowy budynek z werandą w stylu „szwajcarskim”. W 2. połowie XIX w. mieściła się tutaj urokliwa gospoda „Thalgarten” - Ogród w Dolinie. W latach 20. XX w. działała tu restauracja i kawiarnia „Szwajcarska Dolina”, która jednak została zlikwidowana w latach 30. Od 1935r. budynek pełni funkcję wyłącznie mieszkalną. Okazało się, że jedna z uczestniczek naszej wycieczki urodziła się w tym domu i przez jakiś czas mieszkała.
Rybaki 23 - zabytkowy drewniany dom zbudowany w sumikowo-łątkowej konstrukcji ścian z dekoracyjnym zakończeniem belek. Dzięki uprzejmości właścicielki domu mogliśmy obejrzeć dom i ogród „od podwórka”. W ogrodzie rośnie ponad 100-letni krzew bzu. I kwitły już pierwsze kwiaty wiosenne.
Rybaki 31/35 - toruńskie wodociągi - w 1895r. powstała w tym miejscu oczyszczalnia ścieków. Pozwalała ona na mechaniczne oczyszczanie ścieków polegające na oddzieleniu piasku i zawiesiny mineralnej oraz części stałych i pływających.
Kujota 7 - narożna kamienica z 1904r. z płaskorzeźbami o motywach roślinnych i zwierzęcych, w tym sceny z bajek Ezopa. Kamienica należała do toruńskiego architekta i przedsiębiorcy budowlanego Reinharda Uebricka.
Ulica Stroma - ulica prostopadła do Wisły, biegnie po skarpie wyższej terasy wiślanej, łącząc ją z niższą terasą zalewową. Dominują tu zabytkowe budynki z tzw. pruskiego muru z końca XIX wieku.
Rybaki 45 - kamienica z 1910 roku, mieszkał w niej Marian Sydow, znany miłośnik historii i zabytków Torunia oraz patron Oddziału Miejskiego PTTK w Toruniu.
Danielewskiego - na zamknięciu brukowanej ulicy znajduje się pałacyk z ogrodem, położony nad krawędzią wyższej terasy wiślanej. Budynek powstał w latach 1910-1911 dla Gustava Weesego, właściciela toruńskiej fabryki pierników. W 1945r. rezydencję przejął powstający Uniwersytet Mikołaja Kopernika i przekształcił ją na mieszkania dla profesorów. Potem mieściły się tutaj m.in.: Katedra Zoologii i Instytut Geografii. W 2011r. willa została wpisana do rejestru zabytków.
Konopnickiej 4 - mieściła się tutaj kawiarnia Esplanada. Uczestnicy wycieczki przekazali sobie wzajemnie wiadomości o tym lokalu. Niektórzy osobiście przychodzili tu na dancingi.
Ostatnim punktem tej wędrówki była iglicznia trójcierniowa (glediczja trójcierniowa) - ciekawostka dendrologiczna pochodząca z Ameryki Północnej. Charakteryzuje się długimi cierniami wyrastającymi bezpośrednio z pnia oraz okazałymi płaskimi strąkami.
Tutaj zakończyliśmy 29 wycieczkę „60+ z PTTK”. Chętni poszli w kierunku Ogrodu Zoobotanicznego. Przeszliśmy 4,7km.
Następna wyprawa 22 lutego 2023r. Spotykamy się o godz. 10.00 na skwerze im. Lucjana Broniewicza przy Dębie Astronomii. Temat wiodący to „Przez gaz do gwiazd”.
Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK
Teresa Karasiewicz
ZAPRASZAMY!!!
Relację przygotowała:
Teresa Karasiewicz - przewodnicząca Komisji Turystyki Pieszej OM PTTK