19 kwietnia 2023r. - XXXVIII Wycieczka piesza z cyklu „60+z PTTK”
38 wycieczka piesza z cyklu „60+ z PTTK” przebiegła pod hasłem „Wiosna w Zielonym Dworze”. Niestety, pogoda wskazywała raczej na późną słotną jesień. Pomimo zmodyfikowania przebiegu trasy pieszej, dotarliśmy do wszystkich punktów zaplanowanych przez prowadzącą.
Spotkaliśmy się na pętli tramwajowej MZK Motoarena, skąd ruszyliśmy Szosą Bydgoską w kierunku Castoramy i dalej do oczyszczalni ścieków. Na terenie oczyszczalni rośnie dąb szypułkowy – pomnik przyrody ożywionej: data ustanowienia – 23.03.1996r.; wysokość – 20 metrów; obwód – 342 centymetry.
Idąc dalej Szosą Bydgoską dotarliśmy do pruskiego punktu poboru opłaty drogowej. Jest to budynek parterowy, częściowo podpiwniczony, wybudowany w 1905 roku i pierwotnie pełnił funkcję punktu poboru opłaty drogowej. W okresie międzywojennym zaadaptowano go na mieszkanie i taką rolę pełnił do około 2010 roku. W 2019r. budynek wraz z sąsiadującym terenem kupiła Młodzieżowa Spółdzielnia Mieszkaniowa, która zamierza wybudować tu trzy budynki wielorodzinne. Budynek jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków.
Następnym obiektem na naszej trasie była dawna leśniczówka. Budynek powstał pod koniec XIX wieku na potrzeby pruskiego nadleśnictwa. Mieszkający w nim gajowy zajmował się lasami nad brzegiem Wisły. W okresie międzywojennym obiekt należał do toruńskiego Magistratu. Po II wojnie światowej zaadaptowano go na mieszkania i taką funkcję pełni do dziś. Budynek wpisany został do gminnej ewidencji zabytków.
W strugach deszczu dotarliśmy do hali wystawowej przy Szosie Bydgoskiej 3. W 1928 roku we wschodniej części Parku Miejskiego na Bydgoskim Przedmieściu odbyła się I Pomorska Wystawa Ogrodniczo-Przemysłowa. Głównym tematem było ogrodnictwo kwiatowe, wystawiano również płody leśnictwa i pszczelarstwa. Zachętą do zwiedzania były też imprezy o charakterze naukowym, gospodarczym i kulturalnym.
Projekt hali wystawowej wykonał Kazimierz Ulatowski. Wzniesiony w ciągu czterech miesięcy gmach był największą stałą halą wystawową w kraju. Budynek ma układ bazylikowy – trójnawowy z transeptem w połowie długości bryły. Układ przestrzenny nawiązywał do starożytnych bazylik sądowo-targowych. W elewacjach bocznych umieszczono ostrołukowe arkady, tworzące podcienia, a w szczytowych triady wysokich okien.
Hala spełniała funkcję wystawową przez kilka lat po zamknięciu Wystawy. Jeszcze w 1928 roku zorganizowano Pomorską Wystawę Drobiu, Gołębi i Królików oraz Wszechpolską Wystawę Gołębi Pocztowych. Jednak przeważnie budynek stał pusty. Ostatecznie w 1956 roku został oddany Toruńskiej Fabryce Gazomierzy i Wodomierzy „Metron”. Na czas użytkowania budynek został przekształcony i zaadaptowany do funkcji hali produkcyjnej (do 1991 roku). W 1997 roku obiekt stał się lokalem dyskotekowym. Dopiero w 2004 roku Rada Miasta podjęła decyzję o przywróceniu funkcji targowo-wystawienniczej. Budynek poddano renowacji i rozbudowie. Podczas rozbudowy do budynku dodano, nieco niższe od całości, aneksy z ćwierćabsydami z ciemnego szkła. Obecnie mieści się tu Centrum Targowe PARK. Obiekt wpisany do gminnej ewidencji zabytków.
Częściowo ul. Przybyszewskiego, częściowo szlakiem czarnym fortecznym osiągnęliśmy nasz cel – Zielony Dwór. Grűnhof to teren parkowo-rozrywkowy pomiędzy Kępą Cegielnia a Krowieńcem. Zielony Dwór powstał w 1820 roku na terenie dawnej cegielni miejskiej. Była to niewielka 3 ha posiadłość, której właścicielem był ówczesny burmistrz toruński Gottlieb Mellien. Właściciel założył na terenie posiadłości ogrody, które oddzielił od drogi sosnowym lasem. Posiadłość zasłynęła nie tylko z lokalnej knajpy, ale także ze strzelnicy i spotkań Bractwa Kurkowego. Wiążą się z tym miejscem różne historie. W 1908 roku podczas prac ziemnych znaleziono 2 szkielety: mężczyzny i kobiety. Policja toruńska przypuszczała, że wcześniej zostało popełnione tu morderstwo. W 1921 roku w prasie lokalnej ukazała się wierszowana reklama lokalu:
Mówił do mnie oblubieniec,
piękną jesteś jak Zieleniec,
że zaś Jaś ma zawsze rację,
poszliśmy tam na kolację.
Iku, fiku, piku, miku,
już siedzimy przy stoliku,
przy szparagach i kotlecie,
zapomniało się o świecie.
A gdy winko się polało,
Jaś oświadcza się nieśmiało,
gdy więc chcesz mieć oblubieńca,
idź dzieweczko do Zieleńca.
W okresie międzywojennym na Zieleńcu regularnie koncertowały orkiestry wojskowe. Jedną z najlepszych była orkiestra 63. pułku piechoty z Torunia, przed którą chodził biały konik ciągnący wózek z bębnem. Bractwo Kurkowe w Toruniu posiadało strzelnicę na Zieleńcu. Był to duży obiekt z letnim dworem, w którym m.in. goszczono prezydenta RP – Ignacego Mościckiego. Po drugiej wojnie światowej mieściły się tutaj różne instytucje: m.in. hotel pracowniczy zakładu Polchem czy Sanepid.
Dawny dwór znajdujący się przy Szosie Bydgoskiej od 1996 roku stanowi własność Fundacji Ducha na Rzecz Rehabilitacji Naturalnej Ludzi Niepełnosprawnych. Na terenie Fundacji znajduje się pomnik przyrody ożywionej, dąb szypułkowy noszący nazwę "Dąb Stanisława Duszyńskiego".
Największą frajdą dla nas było karmienie koni przyniesionymi przez nas smakołykami – jabłkami i marchewkami. Konie za to pięknie pozowały do zdjęć. Tutaj zakończyliśmy 38 wycieczkę pieszą z cyklu „60 + z PTTK”. Pomimo ulewnego deszczu przeszliśmy ok. 6 km.
Następna wyprawa 26 kwietnia 2023 roku. Spotykamy się o godz. 10.00 na placu św. Katarzyny (pod lipą). Temat wycieczki – Marsze z mapą z Kopernikiem w tle.
Długość trasy pieszej ok. 5 km. Prosimy o zabranie długopisów.
Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK
Teresa Karasiewicz
ZAPRASZAMY!!!
Relację przygotowałaTeresa Karasiewicz - przewodnicząca Komisji Turystyki Pieszej OM PTTK