- W upalny poranek duża grupa turystów zebrała się na dworcu PKP Toruń Główny skąd pociągiem udała się do Bydgoszczy. Na dworcu PKP Bydgoszcz Główna grupa spotkała się z prowadzącymi WR dwoma Markami. Po przywitaniu i wspólnej fotce uczestnicy wyruszyli na trasę by zapoznać się infrastrukturą Kanału Bydgoskiego.

Kanał Bydgoski o długości 26,77 km, zbudowany został w 18 miesięcy, siłami blisko 10. tysięcy robotników, okupiony życiem około 2000 spośród nich, połączył Bydgoszcz z Nakłem, ale przede wszystkim scalił dorzecza Wisły i Odry w oparciu o ich dopływy. Tym samym stworzono planowaną od XVI w. i bardzo ważną pod względem gospodarczym śródlądową drogę wodną, która podówczas stała się konkurencyjna dla szlaku morskiego przez Gdańsk. Od chwili uruchomienia kanał był systematycznie modernizowany i remontowany. Odegrał ogromną rolę w transporcie wodnym. Między innymi spławiano nim większość drewna z Rosji i Królestwa Kongresowego do Cesarstwa Niemieckiego. Dzięki niemu rozwijał się handel i przemysł zwłaszcza drzewny, maszynowy i meblarski. Na przełomie XIX i XX w. kanał obsługiwało blisko 3000 flisaków pracujących dla największego armatora Lloyda Bydgoskiego. Ponadto kanał w obrębie miasta i terenów podmiejskich od lat 40. XIX w. wpłynął na rozkwit życia towarzyskiego związanego z zakładanymi w jego sąsiedztwie kompleksami restauracyjno-rozrywkowymi.

- Pierwszym obiektem na trasie na które zwrócił nam uwagę prowadzący były XIX w. mosty kolejowe na Brdzie: pierwszy od strony pn. o konstrukcji żelbetowej, trójprzęsłowej umożliwia przejazd z Bydgoszczy do Poznania przez Wągrowiec, drugi środkowy o konstrukcji ceglanej, łukowej, pięcioprzęsłowej prowadzi z Katowic do Tczewa, trzeci najstarszy (w mieście), którego konstrukcja pochodzi z lat 1849–50, również o konstrukcji ceglanej, łukowej, pięcioprzęsłowej, umożliwia przejazd w stronę Krzyża. Warto zaznaczyć, że w Bydgoszczy mamy około 50 przepraw przez Brdę i Kanał Bydgoski, na które składają się liczne mosty i kładki.
- Kolejnym obiektem na Kanale Bydgoskim była śluza nr3 „Okole” którą grupa mogła zwiedzić. Śluza została oddana do użytku w 1915 r. podczas przebudowy Kanału Bydgoskiego. Oddano wówczas do użytku nowy dwukilometrowy odcinek kanału, podczas gdy odcinek stary o długości 3,5 km (z pięcioma śluzami) wyłączono z użytku przekształcając go w park. Śluza umożliwia podniesienie jednostek o 7,58 m, od poziomu 35,88 do 43,46 m n.p.m. W 1968 r. śluza „Okole” stała się scenerią jednego (bądź dwóch) z odcinków serialu Czterej pancerni i pies. Nagrywano w niej scenę, w której Gustlik strzałem z pancerfausta wysadza śluzę w Ritzen (odcinek 15. „Wysoka fala”). Fakt ten upamiętnia stojąca w pobliżu wieżyczka czołgu o numerze bocznym 102.
- Trzecim obiektem tym razem na Starym Kanale Bydgoskim był most i śluza VI „Bronikowskiego”. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych starego odcinka Kanału Bydgoskiego, wyłączonego z eksploatacji w 1915 r. Jest to dawna siódma śluza drogi wodnej Wisła-Odra oraz szósta śluza na Kanale Bydgoskim (1774-1915). Śluzę wybudowano w latach 1773-74. Obecna forma budowli pochodzi z lat 1803-10, kiedy dokonano pierwszej przebudowy drogi wodnej Wisła-Odra.

- Czwartym obiektem na Kanale Bydgoskim była śluza nr4 „Czyżkówko” którą grupa mogła obejrzeć z oddali. Śluza została oddana do użytku w 1915 r. podczas przebudowy Kanału Bydgoskiego (równocześnie z śluzą „Okole”). Jest to śluza betonowa II klasy z okładziną ceglaną. W skład obiektu wchodzą: śluza żeglugowa i dwa zbiorniki oszczędnościowe. Śluza umożliwia podniesienie jednostek o 7,52 m; od 43,46 do 50,98 m n.p.m.
- Piątym obiektem była przystań „Gwiazda”. Jest usytuowana na styku nowego i starego odcinka Kanału Bydgoskiego, przy stadionie Klubu Sportowego „Gwiazda” i dwóch śluzach: Czyżkówko i zabytkowej śluzie VI. Marina „Gwiazda” jest pierwszą zbudowaną od podstaw przystanią wodną o europejskim standardzie, w ramach programu rewitalizacji Bydgoskiego Węzła Wodnego i drogi wodnej Wisła-Odra. Jej budowę rozpoczęto w 2006 r., a ukończono w 2009 r.

Na przystani uczestnicy zrobili sobie dłuższy odpoczynek na posiłek a przede wszystkim na nawodnienie organizmu bo temperatura przekroczyło +27°C w cieniu. Były też słodkości od solenizanta Pawła. Na trasie odbył się konkurs krajoznawczy który przeprowadziła Hania Czech a nagrody książkowe ufundował OM PTTK im. M. Sydowa w Toruniu. Laureatami zostali: Stanisława Ziemecka, Adam Wojdanowski,  Grażyna Sagan, Joanna Kurmin, Anna Kolczyńska i Wojciech Kantak.

- Po odpoczynku wracamy wzdłuż Starego Kanału Bydgoskiego. Trasa wiedzie zadrzewionym Parkiem/Plantami nad Kanałem Bydgoskim. Jest on jednym z najstarszych parków miejskich w Bydgoszczy, liczący 47 ha powierzchni. Nazywany jest również „parkiem nad śluzami”. Zadaniem jego miało być ograniczenie erozji oraz ustabilizowanie podłoża kanału. Rozciąga się on dość wąskim pasem (ok. 100–300 m) o długości 3 km wzdłuż unikatowego zabytku hydrotechniki, jakim jest Stary Kanał Bydgoski. Na terenie parku znajduje się bogaty starodrzew m.in. kilkanaście największych i najstarszych w mieście okazów topoli czarnej o obwodach w pierśnicy od 285 do 500 cm sadzonych głównie w okresie przynależności miasta do Księstwa Warszawskiego oraz sosny pospolitej, a także wiązy, kasztanowce i sędziwe dęby. Planty są miejscem występowania 26 drzew – pomników przyrody, co daje mu pierwsze miejsce wśród bydgoskich parków.

- Siódmym obiektem na trasie jest śluza V „Czarna Droga” na Starym Kanale Bydgoskim. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych starego odcinka Kanału Bydgoskiego, wyłączonego z eksploatacji w 1915 r. Jest to dawna szósta śluza drogi wodnej Wisła-Odra. Śluzę wybudowano w latach 1773-74. Jest to śluza komorowa o konstrukcji ceglanej posadowiona na ruszcie palowym. Posiada zamknięcia w postaci drewnianych wrót wspornych dwuskrzydłowych. Zasuwy umożliwiające regulację przepływu wody i napełnianie komory posiadają napęd ręczny. Zachowany układ mechaniczny zasuw pochodzi z 1872 r. Obecna forma budowli pochodzi z lat 1804-07, kiedy dokonano pierwszej przebudowy drogi wodnej Wisła-Odra. Od połowy XIX w. przy śluzie zlokalizowano szereg obiektów gastronomiczno-rozrywkowych. W latach 1992-93 śluzę odrestaurowano według projektu Gerarda Graczyka. W 2005 r. śluzę wraz z całym zespołem Kanału Bydgoskiego wpisano do rejestru zabytków województwa kujawsko-pomorskiego.

- Ósmym a zarazem ostatnim obiektem było Muzeum Kanału Bydgoskiego który zwiedziliśmy (bezpłatnie) oprowadzeni fachowo przez panią Przewodnik. Muzeum powstało w 2006 r. na terenie III LO z inicjatywy Sebastiana Malinowskiego. W 2021 r. przeniesiono je w obecne miejsce. Muzeum eksponuje zdjęcia i eksponaty przedstawiające Kanał Bydgoski, pracę, żeglugę oraz życie codzienne toczące się nad kanałem. mundury marynarzy i szyprów żeglugi śródlądowej, hamburkę – wioślarską dębową łódź z 1920 r., którą pływano po Brdzie i kanale jeszcze w 2 poł. XX w., a także przedmioty związane z pracą barkarzy i innych osób związanych z żeglugą śródlądową.

Ekspozycja zawiera wystawę stałą pt. „Kanał Bydgoski – historia i rola” oraz na drugiej wystawie stałej „Żegluga na Bydgoskim Obszarze Wodnym” zaprezentowane są modele jednostek pływających po bydgoskich wodach. W muzeum oglądać można również ekspozycje czasowe.

- Ponaglani planowanym czasem odjazdu pociągu uczestnicy w szybkim marszu udali się Czarną Drogą na dworzec PKP skąd odjechali pociągiem do Torunia.
Dziękują prowadzącym: Markowi Boguszowi i Markowi Rucińskiemu za interesującą WR,  oczekujemy na ciąg dalszy wędrówek wzdłuż Kanału Bydgoskiego aż do ujścia, do Wisły.

                                                                                          Opracował: Tadeusz Perlik.