XVIII Wojewódzki Zlot Aktywnych Krajoznawców.    

 Skępe 05-06 października 2024 r.  

 Organizator:

- Oddział Miejski PTTK im. Mariana Sydowa w Toruniu

Współorganizatorami byli:
- Starostwo Powiatowe w Lipnie

- Urząd Miasta i Gminy Skępe

- Urząd Miasta Lipno

- Urząd Miasta Rypin

- Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie

- Nadleśnictwo Skrwilno .

Komitet organizacyjny w składzie:
- Komandor Zlotu: Hanna Czech – Instruktor Krajoznawstwa Polski

- V-ce Komandor: Andrzej Cyrwus – Instruktor Krajoznawstwa regionu

- Sekretarz: Tadeusz Perlik – Zasłużony Instruktor Krajoznawstwa
Celem Zlotu było:
- Integracja środowisk krajoznawców i turystów,

- Promocja odznak krajoznawczych Wojew. Kujawsko-Pomorskiego,

- Promocja walorów krajoznawczo-turystycznych Ziemi Dobrzyńskiej,

- Jubileusz 25-lecia Kujawsko-Pomorskiego Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa PTTK.

Uczestnicy:

W tegorocznym WZAK-u udział wzięło 40 osób. Najliczniej reprezentowane było: Chełmno (8 osób),  Bydgoszcz, Toruń i Włocławek (po 6 osób) oraz Grudziądz 5 osób. Województwo Warmińsko - Mazurskie na WZAK-u najliczniej tym razem reprezentował Elbląg (4 osoby).

Bazą XVIII WZAK-u był:
Klasztor o. Bernardynów w Skępem, a gospodarzem był o. Ekspedyt Osiadacz OFM – kustosz sanktuarium, gwardian klasztoru i proboszcz parafii.

Krajoznawczy opis wycieczki:

W sobotę 5 października uczestnicy dotarli w godzinach porannych samochodami na bazę XVIII WZAK-u, w klasztorze skępskim (kilkanaście osób przyjechało już w piątek wieczorem).
Po rozlokowaniu i otwarciu Zlotu uczestnicy udali się na krajoznawczą wycieczkę autokarową.
Pierwszą miejscowością i głównym punktem programu był Rypin. Tutaj przed Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej przywitał nas jego dyrektor pan Andrzej Szalkowski (był naszym przewodnikiem podczas całej wycieczki po Ziemi Dobrzyńskiej). Oprowadził nas po ekspozycji muzeum i zapoznał z martyrologią ludności w „Domu Kaźni”. Wizytę na terenie muzeum zakończyło spotkanie przy ciasteczkach i kawie podczas którego pan Andrzej rozwinął powyższe tematy.
Następnie autobusem udaliśmy się do kościoła p.w. Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa (parafia św. Stanisława Kostki w Rypinie) w którym obejrzeliśmy kilka dużych witraży przedstawiających m.in. : Ostatnią Wieczerzę i scenę ukrzyżowania (212 m²), abstrakcyjną wizję stworzenia świata, witraż ukazujący symbolicznie Ducha Świętego, wizję Sądu Ostatecznego, witraż za organami i dwa mniejsze witraże – trzy ściany po 200 m² każda. Łącznie jest to ok. 1000 m² powierzchni witraży. Z kościoła przejechaliśmy do sklepu i pracowni witraży Elżbiety i Andrzeja Bednarskich, autorów wcześniej oglądanych witraży. W dwóch grupach zapoznaliśmy się z procesem projektowania i tworzenia witraży który w dostępny sposób przedstawiła nam pani Elżbieta Bednarska. Była też okazja do zakupu wyrobów z pracowni p. Bednarskich.

Kolejnym obiektem w Rypinie który zwiedziliśmy był kościół ewangelicko-augsburski (wybudowany w 1888 r. na tzw. Grodzie Templariuszy). Po nim obejrzeliśmy zagospodarowanie placu św. Ducha (stacje drogi krzyżowej, rzeźba Bożogrobca, krzyż itd.). Ostatnim obiektem była drewniana kaplica św. Barbary (z 1780 r.).

Z Rypina udaliśmy się autokarem do wsi Sadłowo by obejrzeć zespół pałacowo-parkowy obejmujący klasycystyczny pałac z przełomu XVIII i XIX w. (pobudowany prawdopodobnie przez Kajetana Romockiego) oraz park krajobrazowy z XIX w. Pan Andrzej oprowadził nas po wnętrzach wyremontowanego pałacu który zmienił swą funkcję na kulturalną. Znajduje się tu Regionalna Izba Historyczna a w niej makieta zamku jego autorstwa.   

Ostatnim miejscem na naszej trasie było Nadleśnictwo w Skrwilnie a konkretnie Tartak parowy zaadaptowany na placówkę edukacyjną. Tutaj przywitał nas pan Adam Kamiński – specjalista służby leśnej. Po gorącym żurku z jajkiem odbyła się pogadanka i pokaz filmu przedstawiającego różne aspekty lasów Nadleśnictwa Skrwilno. Pan Adam odpowiadał na pytania uczestników a następnie pokazał i omówił  zgromadzone w Izbie edukacyjno-historycznej eksponaty. Spotkanie w miłej atmosferze przedłużyło się na tyle że nie było już czasu na planowane ognisko i pieczenie kiełbasek. Za to bonusem był przejazd do Rak – miejsca uświęconego krwią Polaków zamordowanych podczas II wojny światowej przez hitlerowców. Tutaj przy pomniku ofiar pan Andrzej przybliżył nam historię martyrologii ludności powiatu rypińskiego. Wspólną fotką uczestników zakończyliśmy w tym miejscu program naszej wycieczki krajoznawczej. W Skrwilnie pożegnaliśmy brawami naszego przewodnika pana Adama Szalkowskiego – jego profesjonalizm i osobiste zaangażowanie w działania na rzecz upamiętnienia historii Powiatu Rypińskiego jest godne największej pochwały.         

Po powrocie na bazę w klasztorze był czas na kolację i otwarty Sejmik Krajoznawczy, Kujawsko-Pomorskiego Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa PTTK. Przy kawie i ciasteczkach poprowadził sejmik Jan Kamiński – Przewodniczący Kolegium i Krzysztof Czerepowicki – Honorowy Przewodniczący. Podczas sejmiku wręczone zostały mianowania na Instruktorów Kol.: Pawłowi Śliwińskiemu na IKP i Andrzejowi Cyrwusowi na IKR. Złożone zostało sprawozdanie z prac Kolegium za miniony rok przez J. Kamińskiego, natomiast K. Czerepowicki przypomniał uczestnikom XXV lat działalności naszego wojewódzkiego Kolegium.

Niedzielę 6 października uczestnicy rozpoczęli udziałem we mszy świętej. Sprawę duchową powstania kościoła p.w. Zwiastowania NMP i Zespołu Klasztornego Bernardynów przedstawił o. Ekspozyt Osiadacz OFM. Następnie uczestnicy indywidualnie zwiedzili Sanktuarium MB Skępskiej. Po śniadaniu uczestnicy spotkali się na dziedzińcu klasztoru z panią Bożeną Ciesielską miłośniczką Skępego i okolicy. Pod jej przewodnictwem grupa po zwiedzeniu klasztoru wyruszyła na zwiedzanie Skępego. Pierwszym obiektem był znajdujący się w Wymyślinie przy murze klasztornym pomnik przyrody – Dąb Napoleona, następnie przemaszerowaliśmy do miejscowości Wioska gdzie obejrzeliśmy pozostałości zespołu pałacowo-parkowego (ob. przedszkole). Kolejno obejrzeliśmy: w Parku Borek – Kaplicę MB, Grodzisko „Okop”, pozostałości po Cmentarzu Żydowskim, rynek Skępego z zabudową i figurą „Koziołka”, powrót do klasztoru.  

Po obiedzie odbyło się podsumowanie XVIII WZAK-u. Organizatorzy wręczyli podziękowanie gospodarzowi obiektu – ojcowi Gwardianowi. Podczas podsumowania Jan Kamiński wręczył podziękowania za organizację niniejszego WZAK-u organizatorom z OM PTTK w Toruniu.

W godzinach popołudniowych po zdaniu pomieszczeń uczestnicy rozjechali się do domów.

                                                                                           Opracował: Tadeusz Perlik.             

                                              Relacja foto graficzna kol. Tadeusz Perlik.