CXLI  - wycieczka piesza z cyklu „60 + z PTTK” 04 czerwca 2025r. 

      Celem 141. wycieczki krajoznawczo-pieszej z cyklu 60 + z PTTK, zorganizowanej przez Oddział Miejski PTTK w Toruniu był „Rudacki cmentarz”.

       Z miejsca zbiórki ruszyliśmy przez most drogowy im. gen. E. Zawackiej w kierunku osiedla Rudak. Następnie ul. Rudacką dotarliśmy do cmentarza ewangelickiego. Po dotarciu do ul. Podgórskiej zakończyliśmy wycieczkę.

Rudak - wzmiankowany po raz pierwszy w 1340 roku w dokumencie komtura nieszawskiego Heinricha Zenge. Rudak podlegał administracyjnie komturstwu nieszawskiemu. W 1603 roku opustoszała wieś Rudak została zasiedlona przez osadników olęderskich  na mocy przywileju królewskiego. Jeszcze kilkakrotnie w historii Rudaka były przedłużane kontrakty lokacyjne dla olędrów, zwykle na okres 40 lat. W 1765 roku wioski Rudak i Gosorzyn posiadały 18 osadników olęderskich, gospodarujących na 18 włókach ziemi (ok. 300 ha). W 1885 roku cały obszar Rudaka  obejmował 812 ha i był zamieszkały przez 785 mieszkańców, z których 620 było wyznania ewangelickiego. W 1938 roku Rudak przyłączono do Torunia. (Źródło informacji: Henryk Miłoszewski OM PTTK w Toruniu).

Rudacki cmentarz – nieczynny, wyznania ewangelickiego z końca XVIII wieku, zlokalizowany  przy ul. Rudackiej, wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków, własność Skarbu Państwa. Zachowały się 154 stanowiska z nagrobkami, umieszczone w 24 rzędach. Architektonicznie dominują pola grobowe rodziny Janke oraz Wiebusch. Jedyne metalowe ogrodzenie opasuje nagrobek Irmgardy Franke. Najstarszy nagrobek, czyli stela Friedricha Hinklera, pochodzi z 1872 roku. Zachowało się 20 postumentów w kształcie drzewa, zwanych „dąbki”. Odnaleziono 11 inskrypcji na pomnikach nagrobnych. Oprócz mieszkańców najprawdopodobniej pochowano tutaj sołtysów, robotników, kolejarzy oraz pięć ofiar epidemii cholery z 1873 roku. Wśród nagrobków sygnowanych są wytwory podpisane przez Augusta Irmera z Torunia, Reinharda Uebricka z toruńskiego zakładu budowlanego oraz Gustava Wodsacka z Bydgoszczy. (Źródło informacji: Michał Wiśniewski „Cmentarze ewangelickie lewobrzeżnego Torunia”.

Następna wycieczka 11 czerwca 2025 roku.

Spotykamy się o godz. 10.00 – pl. Rapackiego (Skwer L. Broniewicza – dąb Astronomii)

Cel wycieczki to Fort Kolejowy.

Długość przejścia wyniesie ok. 5 km.

Wycieczkę poprowadzą przodownicy turystyki pieszej Teresa i Grzegorz Karasiewicz.

 Przebieg trasy do wpisania w książeczkach OTP:

04.06.2025r. Toruń, –  most gen. Zawackiej, ul. Rudacka, cmentarz ewangelicki, ul. Podgórska. -

 („Rudacki cmentarz” –60+ z PTTK) 5 km.

 Relację przygotowała Teresa Karasiewicz – przewodnicząca Komisji Turystyki Pieszej.