Podczas całego CIT-11 dopisywała nam piękna, słoneczna pogoda.
W piątek 27 czerwca uczestnicy udali się samodzielnie, samochodami z Torunia do Kwidzyna.
Kwidzyn – to miasto położone w południowo-wschodniej części wojew. pomorskiego, nad rzeką Liwą, około 5 km od Wisły. Administracyjnie jest siedzibą powiatu kwidzyńskiego. Historycznie leży w Prusach Górnych, na obszarze dawnej Pomezanii, a etnograficznie stanowi część Powiśla. Miasto otaczają malownicze tereny Pojezierza Iławskiego i Doliny Dolnej Wisły.
Krótka historia miasta: w XI w. istniało tu pruskie grodzisko Kwedis, w 1233 r. nastąpiła ponowna lokacja przez zakon krzyżacki, który założył tu bazę wypadową w Pomezanii. W 1243 r. nastąpiło zniszczenie osady podczas walk prusko-krzyżackich i późniejsza odbudowa. W 1285 r. Kwidzyn staje się stolicą biskupstwa pomezańskiego. W XIV w. nastąpiła budowa zamku i katedry, miasto rozwija się jako ważny ośrodek administracyjny i religijny. W 1525 r. na mocy traktatu krakowskiego miasto staje się lennem Polski. W XVII w. miasto znacznie ucierpiało podczas wojen polsko-szwedzkich. Po II wojnie światowej Kwidzyn wraca do Polski, rozwija się jako lokalny ośrodek przemysłowy i kulturalny.
- My w Kwidzynie skupiliśmy się na zwiedzeniu zespołu katedralno-zamkowego. Jest to unikatowy kompleks gotycki z XIV w., łączący zamek kapituły pomezańskiej i katedrę p.w. NMP i św. Jana Ewangelisty. Gotycka świątynia o cechach obronnych, posiada unikatową mozaiką nad wejściem i kryptę trzech wielkich mistrzów krzyżackich. Wnętrze katedry zdobi wielki zespół gotyckich malowideł ściennych z przełomu XIV i XV w., przemalowanych w XIX i XX w.
Zamek to przykład średniowiecznej
architektury gotyckiej w Polsce, zbudowany na przełomie XIII i XIV w.
przez kapitułę pomezańską na planie zbliżonym do kwadratu, z
czteroskrzydłową zabudową i krużgankowym dziedzińcem. Trzy masywne,
czworoboczne wieże wysunięte są przed lico murów, podkreślające obronny
charakter budowli. Zamek posiada charakterystyczne „gdanisko” –
największą i najlepiej zachowaną wieżę sanitarną w Europie, połączoną z
zamkiem 56 m gankiem oraz wieżę studzienną połączoną z zamkiem dwiema
arkadami, pełniła ona funkcje gospodarcze i obronne. Zamek pełni dziś
funkcję muzeum regionalnego, prezentując bogate zbiory związane z
historią regionu Dolnego Powiśla oraz kulturą Pomorza.
- Po chwili wolnego czasu wyjechaliśmy samochodami z Kwidzyna do Sztumu
gdzie przy zamku oczekiwał na nas Kol. Jerzym Jakubowskim (miejscowy
krajoznawca, przewodnik a zarazem przodownik turystyki pieszej PTTK).
Sztum – to miasto położone w północnej Polsce, w wojew. pomorskim, będące siedzibą powiatu sztumskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Sztum. Leży na przesmyku pomiędzy dwoma jeziorami: Sztumskim (Zajezierskim) i Barlewickim, na zachodniej części Pojezierza Iławskiego. Otoczone jest lasami i jeziorami, co nadaje mu wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze.
Krótka historia miasta: najstarsza wzmianka o Sztumie pochodzi z 1234 r., kiedy był pruskim grodem należącym do włości Aliem. W 1236 r. gród został zdobyty przez Krzyżaków, którzy w latach 1326-33 wybudowali tu zamek, będący siedzibą wójta zakonnego. Prawa miejskie Sztum otrzymał 23.09.1416 r. z nadania wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Michaela Küchmeistera von Sternberga. W czasach Rzeczypospolitej Sztum był siedzibą sądów ziemskich i miejscem sejmików szlacheckich. Po I rozbiorze Polski w 1772 r. miasto znalazło się w granicach Prus. W XIX w. Sztum stał się siedzibą powiatu, co przyczyniło się do jego rozwoju. Po II wojnie światowej miasto wróciło do Polski i obecnie jest ważnym ośrodkiem administracyjnym regionu.
- Pod przewodnictwem Kol. Jurka najpierw
skierowaliśmy się na rynek do zlokalizowanego w miejscu dawnego ratusza
kościoła poewangelickiego (ob. kościoła filialnego p.w. Wspomożenia
Wiernych). Po obiekcie i znajdującej się na emporach wystawie muzealnej
„Sztum i Ziemia Sztumska” oprowadził nas Sławomir Igor Michalik.
Następnie przeszliśmy do kościoła farnego p.w. św. Anny wyróżniającego
się wysokimi wieżami i bogatą architekturą. Po świątyni oprowadził nas
Kol. Jurek. Ostatnim obiektem do którego poszliśmy był zamek krzyżacki –
XIV-wieczna warownia, dawna siedziba wójta krzyżackiego i letnia
rezydencja wielkiego mistrza zakonu. Zachowane fragmenty zamku i murów
miejskich są główną atrakcją historyczną miasta. Po obejrzeniu zamku i
jego obejściu dookoła (wzdłuż jeziora Zajezierskiego) pojechaliśmy na
bazę noclegową w Sztumie-Barlewiczkach.
Bazą tegorocznego CIT-u był Internat Zespołu Szkół Zawodowych im.
Stanisława Staszica w Barlewiczkach. Po rozlokowaniu się w pokojach
wspólnie zjedliśmy obiadokolację w stołówce.
W świetlicy na I piętrze odbyła się odprawa nt. programu CIT-u oraz prelekcja o atrakcjach powiatu Sztumskiego którą wygłosił Jerzy Jakubowski.
W sobotę 28 czerwca
uczestnicy po spożyciu śniadania udali się na dwie wycieczki piesze.
Pierwsza 20 km na trasie: Gościszewo – Węgry – Uśnice-Parpary –
Sztumskie Pole – Jez. Parlety – Sztum – Barlewiczki (prowadzący A.
Cyrwus) w której udział wzięło 15 osób oraz druga 10 km na trasie:
Barlewiczki – Jez. Sztumskie – Zajezierze – Jez. Parlety – Sztum (cd.
zwiedzania miasta) – Barlewiczki (prowadzący J. Jakubowski i T. Perlik)
w której udział wzięło 7 osób. Po powrocie był czas wolny a następnie
wspólnie zjedliśmy obiadokolację w stołówce. Wieczorem udaliśmy się
jeszcze na samochodową wycieczkę krajoznawczą podczas której w
Jurkowicach obejrzeliśmy średniowieczny „Akwedukt Jurkowickie
Sklepienie” doprowadzający wodę pitną do zamku w Malborku. Jest to
konstrukcja wykonana z ziemi i kamienia polnego oraz cegieł o długości
blisko 1 km. Wybudowano go, aby pokonać dolinę Jurkowickiej Strugi,
płynącą 11 m poniżej lustra wody Kanału Juranda. Kamienny przepust ma 56
m długości i 4 m wysokości. Kamienie uszczelnione są gliną, dzięki czemu
woda z wyżej płynącego kanału nie wycieka. We wsi Kalwa zwiedziliśmy
natomiast ciekawy kościół filialny p.w. św. Marii Magdaleny (XIV – XV
w.).
Po powrocie na bazę odbyła się w świetlicy kolejna odprawa-spotkanie
organizacyjne, a po niej spotkania towarzyskie w podgrupach.
Opracował: Tadeusz Perlik.