Podczas całego CIT-11 dopisywała nam piękna, słoneczna pogoda.

W piątek 27 czerwca uczestnicy udali się samodzielnie, samochodami z Torunia do Kwidzyna.

Kwidzyn – to miasto położone w południowo-wschodniej części wojew. pomorskiego, nad rzeką Liwą, około 5 km od Wisły. Administracyjnie jest siedzibą powiatu kwidzyńskiego. Historycznie leży w Prusach Górnych, na obszarze dawnej Pomezanii, a etnograficznie stanowi część Powiśla. Miasto otaczają malownicze tereny Pojezierza Iławskiego i Doliny Dolnej Wisły.

Krótka historia miasta: w XI w. istniało tu pruskie grodzisko Kwedis, w 1233 r. nastąpiła ponowna lokacja przez zakon krzyżacki, który założył tu bazę wypadową w Pomezanii. W 1243 r. nastąpiło zniszczenie osady podczas walk prusko-krzyżackich i późniejsza odbudowa. W 1285 r. Kwidzyn staje się stolicą biskupstwa pomezańskiego. W XIV w. nastąpiła budowa zamku i katedry, miasto rozwija się jako ważny ośrodek administracyjny i religijny. W 1525 r. na mocy traktatu krakowskiego miasto staje się lennem Polski. W XVII w. miasto znacznie ucierpiało podczas wojen polsko-szwedzkich. Po II wojnie światowej Kwidzyn wraca do Polski, rozwija się jako lokalny ośrodek przemysłowy i kulturalny.

- My w Kwidzynie skupiliśmy się na zwiedzeniu zespołu katedralno-zamkowego. Jest to unikatowy kompleks gotycki z XIV w., łączący zamek kapituły pomezańskiej i katedrę p.w. NMP i św. Jana Ewangelisty. Gotycka świątynia o cechach obronnych, posiada unikatową mozaiką nad wejściem i kryptę trzech wielkich mistrzów krzyżackich. Wnętrze katedry zdobi wielki zespół gotyckich malowideł ściennych z przełomu XIV i XV w., przemalowanych w XIX i XX w.

Zamek to przykład średniowiecznej architektury gotyckiej w Polsce, zbudowany na przełomie XIII i XIV w. przez kapitułę pomezańską na planie zbliżonym do kwadratu, z czteroskrzydłową zabudową i krużgankowym dziedzińcem. Trzy masywne, czworoboczne wieże wysunięte są przed lico murów, podkreślające obronny charakter budowli. Zamek posiada charakterystyczne „gdanisko” – największą i najlepiej zachowaną wieżę sanitarną w Europie, połączoną z zamkiem 56 m gankiem oraz wieżę studzienną połączoną z zamkiem dwiema arkadami, pełniła ona funkcje gospodarcze i obronne. Zamek pełni dziś funkcję muzeum regionalnego, prezentując bogate zbiory związane z historią regionu Dolnego Powiśla oraz kulturą Pomorza.
- Po chwili wolnego czasu wyjechaliśmy samochodami z Kwidzyna do Sztumu gdzie przy zamku oczekiwał na nas Kol. Jerzym Jakubowskim (miejscowy krajoznawca, przewodnik  a zarazem przodownik turystyki pieszej PTTK).

Sztum – to miasto położone w północnej Polsce, w wojew. pomorskim, będące siedzibą powiatu sztumskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Sztum. Leży na przesmyku pomiędzy dwoma jeziorami: Sztumskim (Zajezierskim) i Barlewickim, na zachodniej części Pojezierza Iławskiego. Otoczone jest lasami i jeziorami, co nadaje mu wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze.

Krótka historia miasta: najstarsza wzmianka o Sztumie pochodzi z 1234 r., kiedy był pruskim grodem należącym do włości Aliem. W 1236 r. gród został zdobyty przez Krzyżaków, którzy w latach 1326-33 wybudowali tu zamek, będący siedzibą wójta zakonnego. Prawa miejskie Sztum otrzymał 23.09.1416 r. z nadania wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Michaela Küchmeistera von Sternberga. W czasach Rzeczypospolitej Sztum był siedzibą sądów ziemskich i miejscem sejmików szlacheckich. Po I rozbiorze Polski w 1772 r. miasto znalazło się w granicach Prus. W XIX w. Sztum stał się siedzibą powiatu, co przyczyniło się do jego rozwoju. Po II wojnie światowej miasto wróciło do Polski i obecnie jest ważnym ośrodkiem administracyjnym regionu.

- Pod przewodnictwem Kol. Jurka najpierw skierowaliśmy się na rynek do zlokalizowanego w miejscu dawnego ratusza kościoła poewangelickiego (ob. kościoła filialnego p.w. Wspomożenia Wiernych). Po obiekcie i znajdującej się na emporach wystawie muzealnej „Sztum i Ziemia Sztumska” oprowadził nas Sławomir Igor Michalik. Następnie przeszliśmy do kościoła farnego p.w. św. Anny wyróżniającego się wysokimi wieżami i bogatą architekturą. Po świątyni oprowadził nas Kol. Jurek. Ostatnim obiektem do którego poszliśmy był zamek krzyżacki – XIV-wieczna warownia, dawna siedziba wójta krzyżackiego i letnia rezydencja wielkiego mistrza zakonu. Zachowane fragmenty zamku i murów miejskich są główną atrakcją historyczną miasta. Po obejrzeniu zamku i jego obejściu dookoła (wzdłuż jeziora Zajezierskiego) pojechaliśmy na bazę noclegową w Sztumie-Barlewiczkach.
Bazą tegorocznego CIT-u był Internat Zespołu Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica w Barlewiczkach.  Po rozlokowaniu się w pokojach wspólnie zjedliśmy obiadokolację w stołówce.  

W świetlicy na  I piętrze odbyła się odprawa nt. programu CIT-u oraz prelekcja o atrakcjach powiatu Sztumskiego którą wygłosił Jerzy Jakubowski.

W sobotę 28 czerwca uczestnicy po spożyciu śniadania udali się na dwie wycieczki piesze. Pierwsza 20 km na trasie: Gościszewo – Węgry – Uśnice-Parpary – Sztumskie Pole – Jez. Parlety – Sztum – Barlewiczki (prowadzący A. Cyrwus) w której udział wzięło 15 osób oraz druga 10 km na trasie: Barlewiczki – Jez. Sztumskie – Zajezierze – Jez. Parlety – Sztum (cd. zwiedzania miasta) – Barlewiczki (prowadzący J. Jakubowski i T. Perlik) w której udział wzięło 7 osób. Po powrocie był czas wolny a następnie wspólnie zjedliśmy obiadokolację w stołówce. Wieczorem udaliśmy się jeszcze na samochodową wycieczkę krajoznawczą podczas której w Jurkowicach obejrzeliśmy średniowieczny „Akwedukt Jurkowickie Sklepienie” doprowadzający wodę pitną do zamku w Malborku. Jest to konstrukcja wykonana z ziemi i kamienia polnego oraz cegieł o długości blisko 1 km. Wybudowano go, aby pokonać dolinę Jurkowickiej Strugi, płynącą 11 m poniżej lustra wody Kanału Juranda. Kamienny przepust ma 56 m długości i 4 m wysokości. Kamienie uszczelnione są gliną, dzięki czemu woda z wyżej płynącego kanału nie wycieka. We wsi Kalwa zwiedziliśmy natomiast ciekawy kościół filialny p.w. św. Marii Magdaleny (XIV – XV w.).
Po powrocie na bazę odbyła się w świetlicy kolejna odprawa-spotkanie organizacyjne, a po niej spotkania towarzyskie w podgrupach.

W niedzielę 29 czerwca uczestnicy po spożyciu śniadania opuścili bazę. Przed internatem podziękowaliśmy panu Pawłowi Radomskiemu w-ce dyrektorowi szkoły za gościnę i zrobiliśmy grupową fotkę. Następnie samochodami przemieściliśmy się do Białej Góry by obejrzeć zespół obiektów hydrotechnicznych zbudowanych w celu rozdziału wód Wisły i Nogatu) składający się z trzech obiektów: śluzy regulującej poziom wody w Nogacie, tzw. Wielki Upust (1852 r.), śluzy komorowej, służącej do regulacji przepływu wód odpływających z Wisły do Nogatu (1916 r.) i małej śluzy w ujściu Liwy do Nogatu (lata 30. XX w.). Po godzinnym zwiedzaniu udaliśmy się jeszcze na pieszą wędrówkę szlakiem czerwonym na Żydzią Górę. Po powrocie do samochodów Andrzej Cyrwus oficjalnie zakończył CIT-11. Do Torunia wracamy już indywidualnie

                                                                                    Opracował: Tadeusz Perlik.