|
Środa 17.07.2024.r.
Wycieczka z cyklu „60+z PTTK”.
W dniu 17 lipca 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00, przed marketem Lidl, na ul. Targowej. Dojazd tramwajami nr 1, 5, 6 – wysiadamy na przystanku „Targowa”. Tematem wiodącym będą „Patroni toruńskich ulic (przedstawiciele toruńskiej konspiracji). Trasa piesza będzie wiodła ul. Antczaka, z zakończeniem przy siedzibie Fundacji E. Zawackiej przy ul. Podmurnej. Tam odbędzie się prelekcja z prezentacją dokumentacji pt. „Antoni Antczak, Janina Bartkiewiczówna, Jan Mohn – patroni toruńskich ulic, na przykładzie losów wybranych postaci”. W prelekcji weźmie udział połowa uczestników (do 20 osób). Pozostali za tydzień. Długość trasy do przejścia około 3 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Grzegorz Karasiewicz.
Sobota 20.07.2024.r.
Wycieczka piesza z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”.
W dniu 20 lipca 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 9.20 na dworcu PKP Toruń Główny, skąd nastąpi wyjazd o godz. 9.34 do Otłoczyna. Dojazd autobusami 40 i 131. Trasa wyprawy będzie wiodła ze stacji PKP Otłoczyn, poprzez cmentarz ewangelicki, obrzeżami poligonu artyleryjskiego, do Brzozy, z zakończeniem w Czerniewicach. Długość trasy do przejścia wyniesie około 10 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Tadeusz Perlik.
Brzoza – Pierwszym znanym właścicielem wsi był Sasin Januszowic. W 1250 r. książę kujawski i łęczycki Kazimierz potwierdził biskupowi włocławskiemu Michałowi jego własność na terenie księstwa – m.in. Straszewo, Turzno, Raciąż, Psiarzewo, Otłoczyn, Sitno, Złotorię, Brzozę oraz Złotorię. Do rozbiorów wieś wchodziła w skład dóbr biskupów włocławskich. W 1615 roku bp włocławski podpisał kontrakt lokacyjny dla osadników olęderskich na ostrów wiślany koło Brzozy, a w 1738 roku przedłużył go następny biskup kujawski Krzysztof Szembek, który dodatkowo w 1737 roku zasiedlił mennonitami wieś Brzozę. W 1775 roku w Brzozie było 10 domów, a wieś należała do klucza raciąskiego dóbr ziemskich biskupów włocławskich, oraz do parafii słońskiej. Dobra raciąskie wraz Brzozą w okresie napoleońskim zostały nadane przez Napoleona – francuskiemu marszałkowi Soult, a od 1813 roku przyłączone do Skarbu Królestwa Polskiego. Ciekawostki krajoznawcze: we wsi zachowana zabudowa z okresu osadnictwa olenderskiego z XIX wieku; budynek stacji kolejowej z XIX wieku; cmentarz ewangelicki z 2. połowy XIX wieku. Katastrofa kolejowa. Między stacjami kolejowymi Otłoczyn – Brzoza w dniu 19.VIII.1980 roku miała miejsce największa w kraju katastrofa kolejowa. O godz. 3.55 na dworzec PKP – Toruń Główny wjechał pociąg relacji: Kołobrzeg – Warszawa. Odczepiono od niego 2 wagony i podłączono do składu nr 51130 relacji: Toruń – Łódź Kaliska, który wyruszył o godz. 4.18 do Łodzi. Pociąg był opóźniony, ponieważ czekał za kołobrzeskim. O godz. 4.20 z bocznicy w Otłoczynie wyruszył nie zatrzymując się przed znakiem „Stop” pociąg towarowy nr 11599, który zniszczył blokadę zwrotnicy i po niewłaściwym torze podążał w kierunku Torunia. Około godz. 4.30 oba pociągi zderzyły się (osobowy jechał 80 km/h, a towarowy około 33 km/h. Pierwszy wagon pociągu osobowego został doszczętnie zmiażdżony. Na miejscu zginęło 65 osób, 2 kolejne zmarły w wyniku odniesionych ran. W miejscu tragedii powstał pomnik z symbolicznym odcinkiem toru kolejowego i tabliczkami z nazwiskami ofiar.
Środa 24.07.2024.r.
Wycieczka z cyklu „60+z PTTK”.
W dniu 24 lipca 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00, na przystanku MZK (Bartkiewiczówny), przy Szosie Chełmińskiej. Dojazd: autobusem nr 27 – 9.29 z pl. Rapackiego oraz autobusem nr 31 – 9.23 (odjazd z ul. Kolankowskiego). Trasa piesza będzie wiodła ul. Bartkiewiczówny, Mohna, Małachowskiego, Szosą Chełmińską, do siedziby Fundacji E. Zawackiej przy ul. Podmurnej. Tam odbędzie się prelekcja z prezentacją dokumentacji pt. „Antoni Antczak, Janina Bartkiewiczówna, Jan Mohn - patroni toruńskich ulic – ukazanie toruńskiej konspiracji na przykładzie losów wybranych postaci”). W prelekcji weźmie udział pozostała grupa uczestników. Długość trasy do przejścia około 4 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Grzegorz Karasiewicz.
Sobota 27.07.2024.r.
Wycieczka piesza z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”.
W dniu 27 lipca 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 7.25 na dworcu PKP Toruń Wschód, skąd nastąpi wyjazd o godz. 7.38 do Grzywny. Trasa wędrówki będzie wiodła z Grzywny, przez Mirakowo, Grodno, Zalesie, Pluskowęsy, do Chełmży, skąd powrót pociągiem. W przypadku odpowiedniej pogody, przewidujemy kąpiel w jeziorze. Trasa będzie liczyła około 18 km długości. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Jacek Orłowski.
Zalesie – miejscowość położona na wschód od Chełmży o metryce starożytnej. Zabudowa wsi dochodzi do wschodniego krańca Jeziora Chełmżyńskiego. Wzmiankowana w 1415 roku (Zalisch), kiedy to Ticze z Zalesia sprzedał swój majątek niejakiemu Wilke Stollemu. W 1489 roku zakończył się spór właścicieli Zalesia, Mirakowa, Zęgwirtu i Grzywny z kapitułą chełmżyńską o prawo połowu ryb w Jeziorze Chełmżyńskim. Sześć lat później król Jan Olbracht potwierdził właścicielom wsi prawo do wolnego rybołówstwa w jeziorze. W 1538 roku król Zygmunt I Stary nadał Ludwikowi Zaleskiemu przywilej na wieś Zalesie. W 1600 roku wieś posiadała trzech właścicieli braci: Andrzeja, Łukasza i Tomasza Zaleskich. W połowie XVII wieku w Zalesiu istniały dwa dwory; z których jeden należał do Macieja Zaleskiego. Od 1777 roku właścicielem majątku Zalesie był Antoni Putkammer – Kleszczyński a od 1781 roku Jakub Nostitz – Jackowski. Od 1792 roku majątek należał do rodziny Kalksteinów, właścicieli pobliskich Pluskowęsów. W 1925 roku właścicielem był Karol Mellin, spoczywający na przykościelnym cmentarzu w Grzywnie. W latach 1870, 1878 oraz 1886, na terenie wsi dokonano znalezisk archeologicznych m.in. mogiy kamiennych z popielnicami oraz grobów podkloszowych, z których część trafiła do muzeum Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Ciekawostki krajoznawcze: dwór z początku XX wieku w otoczeniu parku dworskiego z tego samego okresu. Drewniana chata z końca XIX wieku. Przez miejscowość przebiega znakowany szlak turystyczny, pieszy, w kolorze zielonym; rozpoczynający się i kończący w Chełmży. Jego długość wynosi ca 44 km. Nad jeziorem wśród zadrzewień znajduje się skupienie 3 wierzb o pierśnicy 462 – 530 cm, wysokich na 19 – 22 metry, objęte statusem pomnika przyrody ożywionej.
Środa 31.07.2024.r.
Wycieczka z cyklu „60+z PTTK”.
W dniu 31 lipca 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej Jubileuszowej (100) wyprawie krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00, przy markecie „Lidl” na Szosie Chełmińskiej. Dojazd: wysiadamy na przystanku „Bartkiewiczówny” autobusem nr 27 – 9.29 z pl. Rapackiego oraz autobusem nr 31 – 9.23 (odjazd z ul. Kolankowskiego). Trasa piesza będzie wiodła w kierunku lotniska, gdzie zrobimy podsumowanie cyklu – przeprowadzimy quiz dotyczący treści przekazywanych podczas wycieczek, wręczymy nagrody książkowe najbardziej zaangażowanym uczestnikom oraz znaczki „60 + z PTTK” – przede wszystkim członkom PTTK + tym, którzy najczęściej uczestniczyli w naszych wycieczkach. Hasło wycieczki „Oby Nam się dalej chciało…!!!” odnosi się zarówno do nas, prowadzących … prowadzić wycieczki; jak i do uczestników … brać udział w wycieczkach 60 + z PTTK. Długość trasy do przejścia około 5 km. Wycieczkę poprowadzą przodownicy turystyki pieszej PTTK Hanuta Gorzka, Halina Gwizdalska, Teresa i Grzegorz Karasiewicz.
Sobota 03.08.2024.r.
Wycieczka piesza z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”.
W dniu 3 sierpnia 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 8.40 na dworcu PKP Toruń Wschód, skąd o godz. 8.47 nastąpi wyjazd pociągiem do Konotopia (kierunek Lipno). Trasa wędrówki będzie wiodła z Konotopia, przez Trzebiegoszcz, do Lipna i będzie miała około 12 km długości. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej Hanna Czech. Lipno – Miasto geograficznie jest położone w obrębie Pojezierza Dobrzyńskiego, natomiast historycznie na ziemi dobrzyńskiej. Przez miasto przepływa rzeka Mień, której początek znajduje się koło jeziora Likieckiego na zachód od Skępego. Lipno posiada około 16.000 mieszkańców. W 1349 roku na zamku w Bobrownikach książę łęczycki i dobrzyński Władysław zwany Garbatym nadał Mikołajowi Rudnikowi przywilej na lokację miasta Lipna na prawie chełmińskim z obszarem 26 włók (tj. 430ha) oraz prawo sądownictwa w mieście. Wójt – zasadźca otrzymał dodatkowo od księcia 12 włók wolnych od zobowiązań. Jest pewne, że przed 1349 rokiem istniał w tym miejscu gród jeden z ośrodków administracyjnych ziemi dobrzyńskiej. Od 1371 roku Lipno było stolicą powiatu lipnowskiego. W lipnowskim dworze obronnym często przebywała księżna dobrzyńska Małgorzata, wdowa po księciu Kazimierzu, od tego czasu miasto zyskało na znaczeniu, bowiem tu odbywały się sejmiki szlacheckie oraz sądy ziemskie. Miasto rozwinęło się również jako ośrodek rzemieślniczy promieniejący na całą okolicę. Z księgi podatkowej za 1564 rok dowiadujemy się, że w mieście było 21 szewców, 13 piekarzy, 10 rzeźników, 7 garncarzy, 11 kowali, 9 krawców oraz 5 sukienników. W 1422 roku król Władysław Jagiełło w zamian za wyrządzone miastu szkody, postanowił doposażyć Lipno 60 włokami ziemi oraz kilkuletnim uwolnieniem od wszelkich służebności. Kolejne przywileje: króla Zygmunta Starego z 1519 roku – obniżający mieszczanom lipnowskim roczną opłatę oraz króla Stanisława Augusta z 1790 roku – nadający miastu prawo cotygodniowego targu ( w piątek ) i przeprowadzenia 12 jarmarków rocznie. Od XVII wieku Lipno wraz z całą ziemią dobrzyńską podupadło i zubożało. Wojny zwłaszcza szwedzkie i związane z nimi przemarsze i kontrybucje doprowadziły do wyludnienia wsi i miast ziemi dobrzyńskiej a utrwaliły je klęski żywiołowe i epidemie. Od 1793 roku miasto znalazło się pod zaborem pruskim, potem na krótko w latach 1807 – 1815 w Księstwie Warszawskim a od 1815 roku w zaborze rosyjskim ( Królestwo Polskie ).W 2 połowie XIX wieku zaczęła rosnąć liczba mieszkańców miasta osiągając w 1878 roku liczbę 7.000 oraz w 1939 roku około 12.000. W okresie I wojny światowej została zbudowana linia kolei wąskotorowej z Lipna do Lubicza, którą w 1937 roku przebudowano na normalnotorową i przedłużono do Torunia. W Lipnie urodzili się m.in. Wincenty Rapacki ( 1840 – 1924 ) aktor i reżyser teatralny oraz Apolonia Chałupiec, znana jako – Pola Negri ( 1897 – 1987 ), słynna aktorka filmu niemego.
Henryk Miłoszewski©
Środa 07.08.2024.r.
Wycieczka z cyklu „60+z PTTK”.
W dniu 7 sierpnia 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00, przy Centrum Handlowym PLAZA, na ul. Broniewskiego. Celem wyprawy będzie „Port Zimowy”, (część 2 cyklu „Porty wiślane Torunia”). Długość przejścia wyniesie ok. 5 km. Wycieczkę poprowadzą przodownicy turystyki pieszej PTTK Teresa i Grzegorz Karasiewicz.
Port Zimowy – Wiosną 1874 roku z Kwidzyna przybyła do Torunia komisja regencyjna, aby wspólnie z tutejszymi władzami miasta zbadać dokładnie i ocenić przydatność miejsca dla statków i berlinek przypływających do Torunia i tu przeczekujących zimę. W lipcu 1875 roku były bliskie widoki na realizację portu, przeznaczonego do przezimowania berlinek w Toruniu. Tutejszy budowniczy powiatowy p. Kleiss otrzymał od władzy polecenie opracowania planu i kosztorysu dla takiego portu. Lokalizację portu wskazano w miejscu pomiędzy Rybakami, a laskiem przy Cegielni. Jeszcze w tym samym roku powstał pierwszy projekt budowy portu rzecznego z lokalizacją pomiędzy Rybakami a Laskiem Cegielnią. 3 lata później temat budowy Portu Zimowy dla berlinek na Wiśle był nadal aktualny, lecz sprawa się ciągnęła, ponieważ koszty budowy były wysokie, a rząd pruski się ociągał i żądał od władz miasta bezpłatnego przekazanie terenu. Zarząd miasta musiał interweniować i przypomnieć, że od dawna zadeklarował grunt na ten cel na Rybakach. W 1879 roku ostatecznie rząd zatwierdził zmodyfikowany projekt Portu Zimowego z lokalizacją na Rybakach. W styczniu 1879 roku naprzeciwko "Grzyba" wymierzono przystań zimową dla berlinek, przed Rybakami. Jej powierzchnia wynosiła 7 ha. Wkrótce powstał Port Zimowy, jednak pod koniec sezonu żeglownego w listopadzie 1879 roku okazało się, że pobudowany port, przeznaczony dla 50 statków, okazał się za mały, bo cały jest zapełniony. Pomimo monitów kierowanych przez władze Torunia do królewskiej regencji w Kwidzynie, ta nie uznawała potrzeby jego powiększenia. W 1881 roku Zarząd Torunia wspólnie z Toruńską Izbą Handlową starały się w rządzie, o powiększenie Portu Zimowego w Toruniu dla statków pływających po Wiśle. W styczniu 1881 roku w porcie zimowało 48 statków stłoczonych jeden obok drugiego, wbrew wszelkim przepisom bezpieczeństwa, a oprócz tego kilka statków musiało stać przez zimę, poza portem nad brzegiem Wisły. W przestrzeni pruskiej Wisły znajdowały się jedynie 3 porty zimowe: w Toruniu, Grudziądzu i Kwidzynie. Toruński port był tak mały, że pruski minister p. Hoffmann, podczas wizyty w 1880 roku, nazwał go "kaczym stawem". Zagwarantowane w budżecie państwa środki na 1983 rok pozwoliły wreszcie na rozbudowę ciasnego portu. Prace powierzono przedsiębiorcy p. Nickel z Chełmży. Wiosną 1883 roku, przy 4 – krotnym powiększeniu portu, pracowało około 180 robotników, natomiast latem, ich ilość zwiększyła się ich do 500 robotników. Prace zostały zakończone przed zimą i w grudniu 1883 roku, rozbudowany Port Zimowy w Toruniu był już otwarty. W porcie było 150 miejsc przeznaczonych dla berlinek.
Henryk
Miłoszewski©
.
|
