WEEKEND z OM PTTK w Toruniu

 18.05.2024r. i 22.05.2024r.

Sobota 18.05.2024.r. 

 

Wycieczka piesza  z cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”.

 

        W dniu 18 maja 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 9.15, na dworcu autobusowym przy ul. Dąbrowskiego, skąd o godz. 9.30 nastąpi wyjazd do Ciechocina. Trasa wyprawy będzie wiodła z Ciechocina, przez Jesionkę, Sęk, Szembekowo, z zakończeniem w Brzozówce. Długość trasy do przejścia wyniesie około 12 km. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Henryk Miłoszewski.

Jasionka – Powstanie osady młyńskiej w dobrach ziemskich biskupów włocławskich klucza ciechocińskiego jest związane, z budową młyna wodnego około 1720 roku. Młyn wzniesiono na bezimiennej strudze, która odprowadza wody z jezior ciechocińskich do rzeki Drwęcy, a jego posiedzicielem był młynarz niejaki Rozkielnicz. W 1760 roku dzierżawcą młyna był młynarz Augustyn Stępowski. Młyn wodny w Jasionce został zaznaczony na mapie Pertheesa z 1784 roku. W 1795 roku po III rozbiorze kraju władze pruskie dokonały konfiskaty dóbr kościelnych, w tym klucza ciechocińskiego, za niewielkim odszkodowaniem. W miejsce klucza utworzono tzw. Ekonomię ciechocińską.  W 1806 roku właścicielem młyna w Jasionce został Jan Blumberg, który równocześnie dzierżawił Ekonomię ciechocińską.  W 1823 roku Jan Blumberg sprzedał osadę młyńską Jasionka Ludwikowi Ingersleben. Ekonomia w 1826 roku na podstawie ukazu carskiego, przeszła na własność Skarbu Królestwa Polskiego. Od 1842 roku kolejnym dzierżawcą Ekonomii ciechocińskiej został Ludwik Ingersleben, a po nim od 1850 roku Józef Ramlau. Syn Józefa, Włodzimierz Ramlau, który był kolejnym właścicielem młyna w Jasionce, założył na przełomie XIX/XX wieku folwark Jasionkę, odległy o 1,5 km od osady młyńskiej. W 1927 roku, a także po II wojnie światowej  młyn wodny w Jasionce należał do  Bolesława Beygera, od którego dzierżawił młynarz Wojciechowski. Do 1939 roku majątek Jesionka należał do Józefa Ramlaua i obejmował łącznie 294 ha. Drewniany, rodzinny dwór właścicieli przetrwał do lat 70 – tych ub. wieku, kiedy go rozebrano.

Sęk – osada młyńska, przy bezimiennej strudze, uchodzącej do rzeki Drwęcy. Osadę wymieniono po raz pierwszy w 1564 roku, w inwentarzu dóbr ziemskich biskupstwa kujawskiego. Wówczas młyn w Sęku posiadał 1 koło i był własnością biskupów kujawskich. W 1582 roku młyn Sęk był przynależny do wsi Małszyce, a młynarz płacił czynsz biskupom kujawskim. W końcu XVI wieku w osadzie gospodarzył, młynarz Piotr Sęk. W połowie XVIII wieku młyn Sęk stał opustoszały. Na początku XIX wieku obok dawnej osady młyńskiej Sęk, pojawia się kolejna osada w postaci rumunku Sęk, natomiast w połowie XIX wieku założono tam folwark Sęk, który w 1861 roku dzierżawił Franciszek Stumecki. W końcu XIX wieku folwark Sęk należał do pana Umińskiego. Ostatnim znanym właścicielem młyna w Sęku z 1927 roku jest  F. Ziółkowski.

 

 

Sobota 18.05.2024.r. 

 

„XVIII Rajd Rowerowy Śladami Błogosławionego ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego”.

 

        W dniu 18 maja 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa wspólnie z Kołem Turystycznym przy X Liceum Ogólnokształcącym w Toruniu zapraszają mieszkańców miasta i regionu do udziału w „XVIII Rajdzie Rowerowym Śladami Błogosławionego ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego”. Spotkanie uczestników Rajdu przed Wyższym Seminarium Duchownym w Toruniu, przy pl. Bł. ks. St. W. Frelichowskiego o godz. 7.45, gdzie po mszy św. w kaplicy WSD i złożeniu wiązanki kwiatów pod pomnikiem ks. Frelichowskiego uczestnicy wyjadą na trasę. Trasa Rajdu będzie wiodła przez Gostkowo i Zalesie do Chełmży (konkatedra Św. Trójcy), a następnie przez Grzywnę i Łysomice do osady Olek pod Toruniem. W Olku, przy leśniczówce organizatorzy przewidzieli ognisko turystyczne wraz z pieczeniem kiełbasek, w trakcie którego dokonają podsumowania i zakończenia Rajdu. Po ognisku jest przewidziany powrót do Torunia. Łączna trasa przejazdu będzie liczyła około 70 km. Trasę poprowadzą przodownicy turystyki kolarskiej PTTK. Zgłoszenia należy przesyłać na adres mailowy: apiwonski@o2.pl oraz www.facebook.com/rajdwicka . Dopuszczone będą zgłoszenia przeprowadzone u organizatorów, w dniu Rajdu podczas zbiórki.  Wpisowe od uczestników wynosi 5 zł,-

Olek – osada  leśna z leśniczówką leżąca nad Strugą Łysomicką. Olek wzmiankowany był w 1682 roku jako dawny majątek rycerski. W 1727 roku właścicielem majątku był Hube, a na początku XIX wieku Pohl. W 1852 roku do majątku Olek została przyłączona osada Chorab. 20 listopada 1867 roku spaliły się zabudowania folwarczne Olka. W 1880 roku właścicielem majątku Olek oraz Chorabia o łacznej powierzchni 707 ha był Albert Pohl. W 1889 roku osadę leśną Olek przyłączono do Torunia. Ciekawostki krajoznawcze: przy Strudze Łysomickiej mogiła harcerzy zamordowanych na drodze Leszcz – Olek przez hitlerowców. Dla zatarcia śladów mordu Niemcy przewieźli zwłoki w miejsce gdzie znajduje się pamiątkowa tablica. Po drugiej stronie strugi schron żelbetonowy z 1944 roku wzniesiony przez Niemców. Obok drogi asfaltowej prowadzącej do leśniczówki głaz narzutowy o obwodzie 700 cm i wysokości 170 cm będący pomnikiem przyrody nieożywionej.

 

 

Środa 22.05.2024.r. 

 

Wycieczka  z cyklu „60+z PTTK”.

 

     W dniu 22 maja 2024 roku Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego im. Mariana Sydowa w Toruniu zaprasza mieszkańców miasta i regionu do udziału w kolejnej wyprawie krajoznawczo – pieszej w ramach popularnego cyklu „60 + z PTTK”. Spotkanie uczestników o godz. 10.00, obok skweru przy Domu Muz, na ul. Poznańskiej. Celem wycieczki będzie „Zamek Władysława Jagiełły”. Długość trasy do przejścia około 5 km. Dojazd autobusem MZK: nr 10, odjazd z pl. Rapackiego o godz. 9.54 oraz nr 44, odjazd z Ligi Polskiej o godz. 9.17. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Teresa Karasiewicz.

Toruń (zamek królewski "Dybów") - ruiny warowni wznoszą się na lewym brzegu rz. Wisły w dzielnicy Podgórz. Koło zamku przebiegają: szlaki turystyczne piesze Toruń – Gniewkowo (niebieski) i  Twierdzy Toruń Toruń – Toruń (czarny), a także kulturowy św. Jakuba - Toruń – Trzemeszno. Dzieje zamku wyznacza podpisany w 1422 r. tzw. pokój mełneński, na mocy którego król Władysław Jagiełło odzyskał ziemie na lewym brzegu rz. Wisły podarowane Krzyżakom w 1230 r. przez księcia Konrada Mazowieckiego. Budowę zamku rozpoczęto w 1423 r. naprzeciw krzyżackiego Torunia.W latach 1423 – 1425  jako pierwszy został zbudowany czterokondygnacyjny dom mieszkalny, następnie po 1431 r. budynek wkomponowano w obwód murów obronnych, zbudowano wieżę bramną. Całość została otoczona mokrą fosą, zamek prawdopodobnie posiadał wieżę sygnalizacyjno - obronną, na której ślady dotychczas nie natrafiono. Wewnątrz zamku znajdował się duży czworoboczny dziedziniec. W źródłach historycznych zamek Dybów został wymieniony w 1425 r. na okoliczność wizyty króla Władysława Jagiełły. Wkrótce na zach. od zamku powstała osada nazywana przemiennie Dybowem, Nową Nieszawą lub Nieszawą. Dynamicznie rozwijająca się osada stanowiła poważną konkurencję dla mieszczan i kupców z przeciwległego Torunia. Trzeba wspomnieć, że granica państwowa przebiegała środkiem koryta rz. Wisły i zamek dybowski pełnił rolę strażnicy królewskiej. Obawy o własne dochody i podsycona przez krzyżaków nienawiść wśród mieszczan spowodowała reakcję, uskutecznioną napadem na królewski zamek w 1431 r. Zamek został zdobyty przez Krzyżaków posiłkowanych przez toruńskich mieszczan i do 1435 r. pozostawał obsadzony przez załogę krzyżacką. Po 1435 r. mury zamku zostały podwyższone, oraz wybito w nich strzelnice. Narożniki murów zostały zwieńczone ceglanymi cylindrycznymi wieżyczkami o zewnętrznej średnicy 3 metrów. W 1454 r. król Kazimierz Jagiellończyk przebywający na zamku nadał tzw. "Statuty nieszawskie" rozszerzające prawa szlachty. Rozwój wypadków związanych z wojną trzynastoletnią (1454 – 1466)  i okazana przez toruńczyków pomoc w tej materii spowodowały w 1460 r. decyzję króla Kazimierza Jagiellończyka w sprawie przeniesienia konkurencyjnej dla Torunia osady Dybów w górę rz. Wisły w miejsce dzisiejszego miasteczka Nieszawy. Do 1466 r. zamek dybowski był siedzibą burgrabiego królewskiego, a po II Pokoju Toruńskim stanowił siedzibę starostów królewskich. Powstała tu także komora celna. W 1512 r. tytułem zastawu dla króla Zygmunta Starego zamek znalazł się w rękach rady miasta Torunia. Upadek zamku rozpoczął się w czasach wojen szwedzkich a konkretnie w 1656 r., kiedy to szwedzki komendant twierdzy usiłował zamek dybowski wysadzić w powietrze. Zamek nie uległ zagładzie lecz doznał trwałych zniszczeń. W 1727 r. podczas lustracji jest wymieniany jako ruina. W 1703 r. podczas kolejnego oblężenia miasta przez wojska szwedzkie króla Karola XII zamek był zamieniony na redutę z której ostrzeliwano miasto, stąd wzięły się dalsze zniszczenia zamku. W 1793 r. po II rozbiorze Polski zamek został zajęty przez wojska pruskie.  Już wtedy zamek otoczony był ziemnymi fortyfikacjami. W 1848 r. teren zamku został włączony do fortyfikacji miejskich. W murach obwodowych wybito przyziemne strzelnice przystosowane dla ówczesnej artylerii, a sam zamek zyskał obwałowanie typu kleszczowego. Całość ruin jest ogólnie dostępna co niektórzy "zwiedzający" wykorzystują do ich dewastacji.

 

                                                                                                             Henryk Miłoszewski.